Foto: Gamelanensemble tijdens de lancering van het Netwerk Surinaams-Javaanse Gamelan (NSJG) – Stichting Herdenking Javaanse Immigratie.

 

Sinds begin dit jaar werken “Sprekende geschiedenis”, provinciale erfgoedpartners en het Netwerk Digitaal Erfgoed (NDE) samen met lokale initiatieven aan het beter zichtbaar maken van lokale en onderbelichte verhalen rondom erfgoed en geschiedenis.

De afgelopen periode zijn gesprekken gevoerd met initiatiefnemers in Zeeland, Gelderland en Zuid-Holland. Daaruit blijkt veel enthousiasme en betrokkenheid, maar ook een behoefte aan praktische ondersteuning. Er leven nog veel vragen, zoals: Hoe kun je oral history-interviews duurzaam archiveren? Welke bestandsformaten zijn geschikt voor langdurige opslag? Hoe koppel je interviews aan objecten of collecties? En hoe publiceer je ze op een toegankelijke manier online?

 

Binnen het project is een landelijke klankbordgroep actief met vertegenwoordigers van diverse organisaties, waaronder erfgoedinstellingen, archieven en gemeenschappen. Deze groep denkt mee over praktische tools en formats die lokale initiatieven ondersteunen bij het verzamelen, bewaren en delen van oral history.

 

De eerste bijeenkomst van de klankbordgroep staat gepland voor begin juli. Doel is om ervaringen te bundelen, verbindingen te leggen en ontwikkelde kennis breder toepasbaar te maken. De landelijke klankbordgroep bestaat uit vertegenwoordigers van onder meer DANS, Tresoar, Tracé Limburgs Samenlevingsarchief, Beeld & Geluid, het Moslimarchief, het Veteraneninstituut en andere betrokken organisaties.

 

Over het project

Verborgen Verhalen brengt in kaart wat lokale initiatieven nodig hebben om oral history duurzaam te registreren, bewaren en presenteren. Het project sluit aan bij de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed (NSDE) en draagt bij aan het uitbreiden van het Termennetwerk voor oral history. Het is een initiatief van het Knooppunt Oral History “Sprekende geschiedenis”, in samenwerking met Stichting OPEN en het Netwerk Digitaal Erfgoed.

 

Het project wordt mogelijk gemaakt door het Faro-programma van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en uitgevoerd in Gelderland, Zuid-Holland en Zeeland, samen met de provinciale erfgoedhuizen en lokale praktijkinitiatieven zoals de Werkgroep Oral History Gelderland, De Vlasklas, het Industrieel Museum Sas van Gent, Stichting Javaanse Immigratie en de Oudheidkundige Vereniging Bleiswijk.

 

Het verdrag van Faro stelt de mens en de samenleving centraal en hún relatie met erfgoed. De drie belangrijkste doelen in het verdrag zijn meedoen en meebeslissen in de erfgoedpraktijk stimuleren, erfgoed inzetten voor sociaal-maatschappelijke doelen en openstaan voor andere erfgoedopvattingen.

Op 18 juni 2025 nam Marijn Braam namens “Sprekende geschiedenis” deel aan het panel “Archiving and Preservation of Oral History: Recorded Voices of the Past in the Digital Age” tijdens het jaarlijkse DARIAH-congres in Göttingen. Samen met Norah Karrouche (Vrije Universiteit Amsterdam / StoRe), Sanneke Stigter (Universiteit van Amsterdam / OH-SMArt) en Annette Langedijk (SURF / Meaningful Memories) gaf Marijn een inkijkje in de Nederlandse samenwerking rond het duurzaam archiveren, toegankelijk maken en hergebruiken van oral history – onder leiding van Jetze Touber (Data Station Manager Humanities / DANS).

Marijn bracht namens “Sprekende geschiedenis” het project Verborgen Verhalen onder de aandacht. In dit project wordt samen met lokale en regionale erfgoedpartners onderzocht hoe de digitale infrastructuur rondom oral history versterkt kan worden. Centraal staat de vraag hoe mondelinge getuigenissen duurzaam beschikbaar kunnen worden gesteld – ook voor kleinere erfgoedorganisaties en gemeenschappen die vaak beperkte toegang hebben tot technische ondersteuning of standaarden.

 

Tijdens het panel werd gereflecteerd op ethiek, infrastructuur en technologische innovatie – steeds in relatie tot de menselijke verhalen die oral history zo waardevol maken. De Nederlandse aanpak werd niet gepresenteerd als blauwdruk, maar als uitnodiging tot kennisdeling en samenwerking met het bredere Europese oral history-veld.

 

De afsluitende discussie onderstreepte het belang van internationale afstemming. Een mogelijke vervolgstap zou kunnen zijn het opzetten van een DARIAH Working Group Oral History, om deze samenwerking verder te verdiepen en structureel te maken.

“Sprekende geschiedenis” zoekt een stagiair communicatie (vanaf september 2025) 24 – 32 uur per week – periode van minimaal 4 maanden | Standplaats: deels op afstand, deels in Amsterdam en Rotterdam | Duur: 4 tot 6 maanden

Heb jij een vlotte pen, oog voor detail en interesse in geschiedenis, erfgoed of verhalen van mensen? Sprekende geschiedenis zoekt vanaf september een stagiair communicatie die ons team ondersteunt bij de doorontwikkeling van onze communicatie en zichtbaarheid.

 

“Sprekende geschiedenis” is een netwerkorganisatie die zich inzet voor de ontwikkeling en zichtbaarheid van oral history in Nederland. De organisatie ondersteunt professionals en vrijwilligers die werken met oral history en stimuleert kennisdeling, samenwerking en het toegankelijk maken van collecties. Binnen deze context speelt communicatie een sleutelrol: van het delen van actuele projecten en bijeenkomsten tot het zichtbaar maken van het belang van oral history voor erfgoed, onderwijs en samenleving. Als stagiair communicatie draag je hier actief aan bij en leer je de praktijk van communicatie binnen een maatschappelijke organisatie kennen.

Wat ga je doen?

Je krijgt ruimte om zelfstandig taken op te pakken, mee te denken en je ideeën in te brengen. Je werkt nauw samen met de communicatieadviseur en krijgt een inkijk in het bredere werk van Sprekende geschiedenis als netwerkorganisatie voor oral history in Nederland.

 

Wat breng jij mee?

Wat bieden wij?

Over “Sprekende geschiedenis”

Sprekende geschiedenis is het landelijke netwerk voor oral history. Wij maken kennis, ervaring en oral history collecties toegankelijk voor onderzoekers, erfgoedprofessionals en geïnteresseerden. Met onze portal, bijeenkomsten, cursussen en jaarlijkse conferentie zetten we ons in voor bredere zichtbaarheid en duurzame borging van oral history in Nederland.

 

Interesse?

Stuur je motivatie en cv uiterlijk 16 augustus 2025 naar info@sprekendegeschiedenis.nl, t.a.v. Ivana Barić. Vermeld in de onderwerpregel: stage communicatie. Voor vragen over de stage kun je ook contact opnemen via hetzelfde mailadres.

 

Sprekende geschiedenis is een open en toegankelijke organisatie die werkt aan meerstemmigheid in erfgoed en geschiedenis. We moedigen iedereen aan te solliciteren, ongeacht achtergrond, leeftijd of gender.

Op vrijdag 15 november vond het derde jaarlijkse Oral History symposium van het Knooppunt “Sprekende geschiedenis” plaats bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) in Amersfoort.

Ondanks de stakingen mochten we rekenen op een goed gevulde zaal en enthousiaste deelnemers uit verschillende sectoren. Het thema ‘Met elkaar’ bracht een dag vol nieuwe inzichten en inspirerende gesprekken. Domenica Ghidei Biidu en Saskia Moerbeek spraken tijdens het plenaire deel met passie over onzichtbare macht, participatie en de betekenis van oral history voor verbinding en het ontsluiten van verborgen verhalen.

 

In de workshops werd dieper ingegaan op thema’s zoals eigenaarschap, positionaliteit, samenwerking met gemeenschappen, machtsverhoudingen, ondersteuning van lokale initiatieven en de uitdagingen bij het delen van gevoelige verhalen.

 

Het plenaire gedeelte

 

Domenica Ghidei Biidu sprak over de zichtbare en onzichtbare krachten die machtsstructuren en maatschappelijke ongelijkheid vormgeven. Ze benadrukte hoe belangrijk het is om verborgen en verzwegen verhalen zichtbaar te maken, en benoemde de rol die oral history hierbij kan spelen. Ze pleitte voor gedeeld eigenaarschap bij het vertellen van geschiedenis en voor inclusieve ruimtes waarin verschillende perspectieven samenkomen. Domenica onderstreepte dat verhalen niet alleen dienen als historische informatie, maar ook als een krachtig middel om bewustwording te creëren, macht te bevragen en verbinding te creëren. Ze benadrukte dat diversiteit en intersectionaliteit (waarbij verschillende aspecten van identiteit, zoals gender, afkomst en klasse, elkaar kruisen en invloed hebben op ervaringen) essentieel zijn voor een rechtvaardige manier om geschiedenis te vertellen en te delen.

 

 

Saskia Moerbeek sprak over de betekenis van participatie en de rol die oral history hierin kan spelen. Ze benadrukte hoe participatie verder gaat dan inspraak en zelf regelen of organiseren. Participatie gaat over het recht op deelname en gehoord worden, over écht betrekken van meerdere groepen en gedeeld eigenaarschap. Participatie is diep geworteld in mensenrechten. Het Verdrag van Faro en het recht op erfgoed gaan uit van deze bredere definitie en onderstrepen dat betrokkenheid van burgers cruciaal is bij het bepalen van de waarde en betekenis van erfgoed. Oral history kan hieraan een bijdrage leveren, door gemeenschappen te verbinden, wederzijds begrip te creëren en geschiedenis vanuit diverse perspectieven zichtbaar te maken. Oral history is meer dan een methode, het is een vakgebied dat we met elkaar moeten erkennen en omarmen.

 

Workshops

Tijdens de interactieve workshop ‘Mechanismen van macht, uitsluiting en inclusie’ ging Domenica Ghidei Biidu dieper in op hoe organisaties inclusie kunnen verwezenlijken door participatie vanaf het begin centraal te stellen. Domenica introduceerde een model van systematische principes dat plaats, positie en rol verbindt en helpt bij reflectie op eigen handelen en organisatiepraktijken. Deelnemers onderzochten hoe taal en machtsstructuren bijdragen aan uitsluiting en hoe duurzame inclusie verder gaat dan symbolische diversiteit, waarbij het enkel zichtbaar maken van diversiteit wordt benadrukt zonder structurele verandering. Praktijkvoorbeelden toonden verschillen tussen kleine en grote instituten en het belang van concrete werkwijzen en handvatten naast idealen. Belangrijke inzichten: inclusie vraagt in de eerste plaats om bewustwording, maar ook om duurzaam verbinden en betrokkenheid van medestanders om verandering te realiseren.
De workshop ‘Positionaliteit: Buitenstaander of insider’, geleid door Eline Pollaert en Norah Karrouche van de VU, verkende hoe positionaliteit – het bewustzijn van je eigen achtergrond en die van de geïnterviewde – het oral history-interview beïnvloedt. Norah Karrouche verzorgde een minicollege over het begrip positionaliteit, waarin ze benadrukte dat positionaliteit fluïde en contextafhankelijk is, en dat het zowel een uitdaging als een kracht kan zijn. Hierna deelde Eline Pollaert eigen ervaringen als insider en outsider in hen onderzoek rond  ‘het Dorp’. Vervolgens werd deelnemers gevraagd te reflecteren op hun eigen positionaliteit en die van anderen, eerst individueel en later in duo’s en gezamenlijke discussies. De workshop bood verrassende nieuwe inzichten, o.a. over hoe achtergrond, sociale klasse en levenservaring doorwerken in interviews en benadrukte het belang en de waarde van het zich bewustzijn van deze positionaliteit voor zowel de interviewer als de geïnterviewde.
Tijdens de workshop ‘Musea, participatie en gevoelige verhalen‘, verzorgd door Anniek Smit en Rabab Hammoudi van het Red Star Line Museum, stond het omgaan met gevoelige migratieverhalen centraal met focus op ethiek en de AVG. Aan de hand van Emzars verhaal, een Georgische LGBTQIA+-activist, werd het belang van zorgvuldigheid bij het verwerken van persoonlijke gegevens belicht. Anniek en Rabab introduceerden een door het museum ontwikkelde risicoanalyse, waarmee privacy risico’s worden geïdentificeerd, ingeschat en geminimaliseerd. Interviews worden geanalyseerd op context, gevoelige termen en impact, waarna wordt bepaald of verhalen openbaar gedeeld, beperkt ontsloten of intern opgeslagen worden. Deze aanpak garandeert zowel respect voor privacy als de historische waarde van persoonlijke migratieverhalen.
Tijdens de workshop ‘Community Archiving’, geleid door Migiza Victoriashoop en Mirjam Schaap van het Stadsarchief Amsterdam, werd de relatie tussen communities en archivarissen verkend. Deelnemers vormden fictieve communities om uitdagingen zoals machtsverhoudingen, hulpvragen en eigenaarschap te ervaren. Vragen als “Hoe uniform is een community eigenlijk?” en “Hoe gaat een archief om met vragen uit de gemeenschap?” stonden centraal. De discussie benadrukte het belang van samenwerken, vertrouwen opbouwen en flexibel blijven. Archivarissen moeten openstaan voor processen zonder vast plan en zich bewust zijn van hun (macht)positie. Ook verbeeldingskracht en out-of-the-box denken zijn belangrijk. Voldoende tijd en het blijven voeren van dialoog zijn daarnaast cruciaal om vertrouwen te winnen en eigenaarschap te waarborgen: hoe blijven verhalen in handen van de community, en hoe kunnen archivarissen flexibel meebewegen met hun behoeften en perspectieven? Het is een proces met elkaar.
Tijdens de workshop ‘Lokale en regionale initiatieven: welke ondersteuning past?’, werden de vragen en behoeften aan ondersteuning van verschillende oral history-projecten besproken aan de hand van vier korte pitches. Jamila Ndayirukiye (het Moslim Archief) lichtte haar plannen toe voor een project over gastarbeiders, terwijl Willy Brouwer en Jeanne van Poppel ervaringen deelden van de Gelderse Werkgroep Oral History. Julia Visser (Red Light Heritage) vertelde over de noodzaak om de verhalen van sekswerkers te vertellen, en Anouk van Mill en Marjan Beijering (Geschiedenislab) lanceerden ‘2025: Vrouwen van Rotterdam’.
Uit de discussies werd duidelijk dat er o.a. behoefte is aan ondersteuning bij :
• Financiering
• Afbakenen van een project
• Omgaan met emotionele onderwerpen
• Archiveren van oral history interviews
• Vastleggen van gevoelige verhalen
• Inrichten van een digitale werkomgeving
• Uitleenmogelijkheden voor apparatuur
• Vinden van een gezamenlijke werkplek
• Erkenning van vrijwilligers

 

Samenvatting van de plenaire afsluiting: Inzichten en opdrachten voor de toekomst

Van links naar rechts: Migiza Victoriashoop (Stadsarchief Amsterdam), Caroline Breunesse (Rijksmuseum Twenthe/ MuseumFabriek), Roelie Broekhuis (Stichting OPEN) en Bas Agterberg (Beeld & Geluid). 

Tijdens de afsluitende plenaire bijeenkomst reageerden panelleden Bas Agterberg (Beeld & Geluid), Roelie Broekhuis (Stichting OPEN), Caroline Breunesse (Rijksmuseum Twenthe/ MuseumFabriek) en Migiza Victoriashoop (Stadsarchief Amsterdam) op belangrijke inzichten van deze dag en deelden zij hun ideeën over de toekomst van oral history als vakgebied in Nederland. Het Knooppunt kreeg een aantal concrete opdrachten en vragen mee om komend jaar mee aan de slag te gaan.

 

Erken de waarde van verhalen als schenkingen

Caroline Breunesse benadrukte de kracht van verhalen als ‘schenkingen’ van geschiedenis en pleitte voor een zorgvuldige en professionele omgang met geïnterviewden.
Vraag: Hoe zorgen we ervoor dat deze zorgvuldigheid een standaard wordt binnen het oral history werkveld en alle betrokken erfgoedinstellingen?

 

Deel best practices voor inspiratie en verbinding

Migiza Victoriashoop wees op de behoefte aan het delen van succesvolle voorbeelden om communities beter te ondersteunen en te inspireren.
Vraag: Hoe kunnen we ervoor zorgen dat deze voorbeelden breed toegankelijk worden gemaakt?

 

Versterk de focus op positionaliteit en macht

Bas Agterberg benadrukte het belang van reflectie op de eigen rol en machtspositie in projecten en instellingen.
Vraag: Hoe kunnen we zowel onderzoekers als (erfgoed)instellingen helpen zich meer bewust te zijn van  positionaliteit en machtsverhoudingen en de rol die deze structuren spelen in de relatie met ‘de ander’?

 

Creëer ruimte voor ondervertegenwoordigde verhalen

Het panel benadrukte de noodzaak om diversiteit structureel te verankeren door ruimte te maken voor nieuwe verhalen en perspectieven en hierbij ook oude patronen te durven doorbreken.
Vraag: Hoe kunnen instellingen meerstemmigheid stimuleren en ook daadwerkelijk ondersteunen?

 

Maak oral history toegankelijk en relevant

De panelleden riepen op om concrete doelen te stellen, zoals het vergroten van de verzameling verhalen en deze beter te laten aansluiten bij de diversiteit van de samenleving.
Vraag: Hoe meten we de impact van oral history-projecten en zorgen we dat deze waarde zichtbaar wordt voor de samenleving en beleidsmakers?

 

Tot slot werd opgeroepen om woorden om te zetten in daden. Het Knooppunt en de erfgoedsector moeten blijven streven naar inclusie, verbinding en het versterken van oral history als instrument voor een diverse en rechtvaardige samenleving en geschiedschrijving.

 

 

Het is belangrijk om processen transparant te maken en het gesprek over dilemma’s te blijven voeren. Als we nu niet investeren in oral history, wie zorgt er dan over veertig jaar voor dat deze verhalen bewaard blijven?” (Bas Agterberg)

Bekijk de fotoreportage

[smartslider3 slider=”7″]

Foto’s door Marlise Steenman

 

Symposium werd mede mogelijk gemaakt door: Het Fonds voor Cultuurparticipatie, het Cultuurfonds, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), het VSBfonds, het Mondriaan Fonds, Volkskracht en het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie.

 

 

Rose Mary Allen interviewt vrouw in de jaren 80/90

Sinds januari 2024 voert ”Sprekende geschiedenis” samen met buitengewoon hoogleraar Culture, community and History Rose – Mary Allen, het Nationaal Archief Curaçao, het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid en DANS (het digitale archief van de KNAW) het project  ”De verborgen verhalen van de Cariben” uit.
Doel van dit project is o.a. om het oral history materiaal van Rose Mary Allen uit de jaren tachtig en negentig te digitaliseren en geschikt te maken voor hergebruik. Daarnaast willen we (fragmenten) uit de verhalen aan een (jong) publiek presenteren.
Op dit moment is de stand van zaken: 
In het kader van het traject Hidden Histories organiseert Het Nieuwe Instituut samen met het Fonds voor de Creatieve Industrie op 30 november een symposium. Het project Storianan Skondi di Karibe is onderdeel van dit traject en zal deelnemen in een panel. Meer informatie volgt snel!

Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door:

 

 

 

.

Foto uit de expositie Herinneringscentrum Kamp Westerbork 

 

Deze zomer heeft Myrthe Kroes, programmamanager van het Knooppunt Oral History, haar studie Algemene Cultuurwetenschappen aan de Open Universiteit afgerond met een onderzoek naar het gebruik van oral history interviewmateriaal binnen museumpresentaties in de drie Kampmusea in Nederland. Aanleiding voor dit onderzoek was de toenemende interesse in het gebruik van oral history in Nederlandse musea en de stimulering hiervan door de Nederlandse overheid in het kader van het Verdrag van Faro. Tot op heden was er in Nederland nog weinig onderzoek gedaan naar de toepassing van oral history interviewmateriaal in musea.

 

In haar onderzoek stelde Myrthe Kroes een kritisch analysemodel op, gebaseerd op recente (internationale) wetenschappelijke literatuur. Dit analysemodel paste zij toe op de museumpresentaties van de drie Kampmusea in Nederland en gebruikte het tevens als leidraad voor interviews met medewerkers die betrokken waren bij de ontwikkeling van deze presentaties.

 

Uit het onderzoek kwam naar voren dat oral history interviewmateriaal binnen de drie Nederlandse Kampmusea nu nog voornamelijk instrumenteel en ondersteunend aan het tentoonstellingsnarratief wordt toegepast. Hierbij wordt de oorspronkelijke bron nog niet in de volle omvang benut. Ook op het gebied van representatie en het bieden van context bij het interviewmateriaal is nog veel te winnen.

 

Digitalisering en nieuwe technologieën bieden steeds meer mogelijkheden voor analyse, verbinding en verrijking van en met oral history interviewmateriaal. Hiermee openen zich kansen om deze waardevolle historische bron verder te ontdekken en beter en gerichter toe te passen. Ook de musea zelf zien al veel mogelijkheden en kansen op dit gebied en zijn enthousiast om hier verder onderzoek naar te doen.

 

Geïnteresseerd in het hele onderzoek? Neem contact op met Myrthe via e-mail.

Foto: Stemmenspel tijdens de opening op 13 september, waarin fragmenten van de verhalen van de geïnterviewde vrouwen worden nagespeeld.

 

Voor het project ‘’Veertig Vrouwen om Nooit te Vergeten: de geschiedenis van de Turkse en Marokkaanse vrouwenbeweging’’ interviewen wij inspirerende vrouwen die veel hebben betekend voor de maatschappij. In de interviews worden mooie, meeslepende, indrukwekkende en soms ook moeilijke levensverhalen verteld. Deze verhalen willen we graag delen met volgende generaties om hen te inspireren en bewust te maken van het werk dat hun moeders hebben verzet.

 

 

Op 18 oktober organiseren we een evenement bij Ru Paré waarbij wij vrouwen willen vragen om een kort fragment voor te dragen in een creatief stemmenspel, waarvoor een scenario wordt geschreven op basis van fragmenten van de interviews. Het evenement zal een openbare bijeenkomst zijn, waarbij een kleine tentoonstelling is te zien en het stemmenspel wordt voorgedragen. Het stemmenspel wordt in samenwerking gemaakt met Alev Kutluer. Alev is de dochter van wijlen Özden Yalim, een bijzondere vrouw die zich onvermoeibaar heeft ingezet voor vrouwen en die aan de wieg heeft gestaan van dit project.

 

De repetities voor het Stemmenspel vinden plaats op dinsdag 15 oktober van 19:00 tot 21:00 uur en op vrijdag 18 oktober van 14:00 tot 15:00 uur, beide bij Ru Paré.

 

Heb je zin om mee te doen? je hoeft geen acteerwonder te zijn en je Nederlands hoeft ook niet perfect te zijn; het gaat vooral om het plezier!

 

Personen:           4 – 6 personen

Voorbereiding:  Twee oefensessies: eerste op dinsdag 15 oktober van 19.00 tot 21.00 uur bij Ru Paré en op 18 oktober van 14.00 tot 15.00 uur.

Locatie:              Ru Paré, in Amsterdam

Vergoeding:       €50,-

Vragen?              mail naar info@sprekendegeschiedenis.nl o.l.v. ‘stemmenspel’ (t.a.v. Saskia of Mila)

 

Bekijk hier de opening van 13 september bij emancipatiecentrum Vrouw en Vaart.

 

Het Faro-prikbord van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed is een online platform waar organisaties hun plannen kunnen delen die aansluiten bij het Verdrag van Faro. Dit Verdrag heeft tot doel om erfgoedparticipatie te bevorderen en gemeenschappen te betrekken bij het behoud van cultureel erfgoed.

 

Samen met Stichting OPEN en Netwerk Digitaal Erfgoed hebben wij het project ‘Verborgen verhalen: Oral History bewaren, verbinden en presenteren’ ingediend. Het doel van dit project is om, samen met belangrijke spelers op het gebied van oral history, digitalisering en erfgoed, een praktische ondersteuningsstructuur op te zetten. Hiermee willen we lokale en regionale initiatieven helpen om hun interviewcollecties zelf te transcriberen, bewaren, registreren en presenteren, met lichte ondersteuning.

 

We zouden het op prijs stellen als je een inhoudelijke reactie achterlaat op ons voorstel. Deze worden meegenomen in de beoordeling van het project. Ga hier direct naar ons voorstel en deel jouw bijdrage. Dit kan op het Faro prikbord tot 10 oktober.

 

 

Op vrijdag 13 september was het zover: de opening van de reizende tentoonstelling Veertig Vrouwen om Nooit te Vergeten over de geschiedenis van de Turkse en Marokkaanse vrouwenbeweging in Nederland, bij emancipatiecentrum Vrouw en Vaart in Amsterdam.

 

De reizende tentoonstelling brengt de geschiedenis van de HTKB (Hollanda Türkiye Kadinlar Birligi, opgericht in 1975) en de MVVN (Marokkaanse Vrouwen Vereniging Nederland, opgericht in 1982) tot leven in een verzameling van indrukwekkende videoverhalen.

 

Het was een mooie dag met betrokken gastsprekers die vertelden over het belang van het bewaren van deze verhalen voor de Nederlandse geschiedenis, een stemmenspel waarin fragmenten van de verhalen van de geïnterviewde vrouwen werden nagespeeld, een weefsessie met kunstenares Rosa Smits, en uiteraard de vele mooie en ontroerende reacties op de tentoonstelling.

 

 

Met dit bijzondere project wordt een stem gegeven aan de vrouwen die de afgelopen 47 jaar de weg hebben vrijgemaakt voor vele anderen. Hun kracht en verhalen verdienen het om gehoord en gekoesterd te worden,” Esmah Lahlah, Tweede Kamerlid (PvdA/GL)

 

Foto: Saskia Moerbeek in gesprek met Esmah Lahlah, Tweede Kamerlid (PvdA/GL).

 

Foto: Stemmenspel waarin fragmenten van de verhalen van de geïnterviewde vrouwen worden nagespeeld.

 

Gastcurator Karima Aissaoui was naderhand te gast in het radioprogramma ‘Met het Oog op Morgen’ van de NOS, waar ze met Chris Kijne in gesprek ging over de vrouwen die zich in de schaduw van het ‘mainstream feminisme’ hebben ingezet voor anderen. De uitzending is hier te beluisteren.

 

Foto: Textielkunst met foto’s van de betrokken vrouwen.

 

De reizende tentoonstelling is tot en met 7 oktober te zien bij Emancipatiecentrum Vrouw en Vaart in Amsterdam, en van 9 oktober tot en met 24 oktober te zien in Ru Paré, eveneens in Amsterdam. Daarna zal de tentoonstelling ook te zien zijn in Den Haag, Rotterdam, Utrecht en Eindhoven. Houd deze pagina in de gaten voor updates en exacte locaties.

 

Met dank aan alle fantastische vrouwen die hun verhaal vertelden en uiteraard iedereen die heeft meegewerkt aan dit mooie project.

 

Wil je meer informatie over dit project? Klik dan hier. Foto’s door Marlise Steeman.

Foto: 8 maart Internationale Vrouwendag demonstratie uit 1988. Links: poster ’Vecht voor je Bestaansrecht’ van het Komitee Zelfstandig Verblijfsrecht. Midden: Maviye Karaman met poster van de HTKB. Foto  uit privé archief.

Op 13 september 2024 opende de tentoonstelling ‘Veertig vrouwen om nooit te vergeten’ bij Vrouw en Vaart!

 

Een reizende tentoonstelling met twee video-installaties en textielkunst over de  levensverhalen van vrouwen die een belangrijke rol hebben gespeeld in de Turkse en Marokkaanse vrouwenbeweging in Nederland. De tentoonstelling is onderdeel van het project ”De geschiedenis van de Turkse en Marokkaanse vrouwenbeweging in 40 verhalen”.

 

Dat is een generatie, die hebben het zwaar gehad, die hebben een zware prijs betaald, maar die hebben ook de deuren geopend voor waar we nu staan

 

Na Vrouw en Vaart zal de tentoonstelling rondreizen door Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, Eindhoven en Utrecht. De locaties en data worden binnenkort geüpdatet, dus houd deze pagina en onze socials goed in de gaten voor wijzigingen!

 

 

Waar te zien?

Amsterdam

Vrouw en Vaart: 13 sept – 7 okt

Ru Paré: 9 okt – 27 okt, met op 18 okt een event

 

Den Haag

St. Yasmin: 24 oktober – 12 november

Evenement met stemmenspel, gastsprekers en gezamenlijk weven op vrijdag 8 november van 15:00 – 17:00. 

 

Rotterdam 

Dona Daria: 12 nov – 3 dec

Evenement met stemmenspel, gastsprekers en gezamenlijk weven op donderdag 14 november van 09:30 – 12:00.

 

Utrecht

De Dreef: 3 dec – mid dec

 

Eindhoven

Bibliotheek Best: 4 – 18 februari

 

In de pers:

Luister hier naar een radiofragment van de NPO waarin Karima Aissaoui meer uitlegt over het belang van deze tentoonstelling (minuut 57:30 – 1:09:05).

 

Luister hier naar de uitzending van het radioprogramma ‘Met het Oog op Morgen’ van de NOS, waarin gastcurator Karima Aissaoui in gesprek gaat met Chris Kijne over de opening van de tentoonstelling.

 

Bekijk hier (vanaf 17.20 min) de uitzending van het programma De Sociëteit op NPO 2, waarin Nermin Altintas vertelt over de geschiedenis van de Turkse vrouwenbeweging in Nederland en de opening van de tentoonstelling ‘Veertig vrouwen om nooit te vergeten’, waar zij zelf deel van uitmaakt.

 

 

Met dank aan alle fantastische vrouwen die hun verhaal vertelden. 

 

Colofon artistieke creatie 

 

Archief- en beeldonderzoek Marijn Braam, Mila Lemmens, Ouiam Kaddam, Willemien Sanders en Yasemin Bağcı
Curator en concept tentoonstelling Karima Aissaoui
Grafisch design en textielkunst banners Nora Hendriks 
Historische teksten Hanna Blom, Mila Lemmens en Saskia Moerbeek
Houten constructies Cecile Hübner 
Tentoonstelling eerste concept Yasemin Bağcı
Textielkunst weefgetouw en wol Rosa Smits
Stemmenspel concept en script Saskia Moerbeek
Stemmenspel regie Alev Kutluer en Saskia Moerbeek
Stemmenspelacteurs Aslı Özgen-Havekotte, Jamila Yssel, Malika Chaara, Öznur Acar
Videoinstallatie 1: Verhalen Karima Aissaoui
Videoinstallatie 2: Audiovisueel Archief Mila Lemmens & Marijn Braam

 

 

 

Colofon projectorganisatie

 

Archivering Atria: Kennisinstituut voor Emancipatie en Vrouwengeschiedenis
Analyse en essay (verwacht najaar 2024) Mila Lemmens en Saskia Moerbeek
Communicatie Ivana Barić en Mila Lemmens
Interviews Mila Lemmens, Frank von Meijenfeldt, Saskia Moerbeek, Wilma Simons en Yasemin Bağcı
Initiatiefgroep Annelies Jansen, Çiğdem Yüksel,  Fenna Ulichki, Funda Müjde, Habiba Bouanan en Nadia Bouras
In nagedachtenis van Özden Yalım
Literatuuronderzoek Danielle de Kurver
Projectplan Saskia Moerbeek & Frank von Meijenfeldt
Stuurgroep Amina Berkane Abakhou, Bahar Sakizlioglu, Emel Can, Fadma Bouchataoui, Gönül Fidan-Hettema, Hadiye Keşmer, Melahat Çapoğlu en Nermin Altıntaş
Transcripties Hanna Blom, Frank von Meijenfeldt, Mila Lemmens en Simone Zandink

 

 

 

Mede mogelijk gemaakt door: