Geef een of meerdere zoektermen op.
Gebruik dubbele aanhalingstekens om in de exacte woordvolgorde te zoeken.
Gebruik dubbele aanhalingstekens om in de exacte woordvolgorde te zoeken.
De collectie is nog niet gedigitaliseerd en daarom niet direct in te zien bij Beeld & Geluid. Digitalisering kan wel worden aangevraagd bij Beeld & Geluid via: zakelijk@beeldengeluid.nl
Hendrik Kuiper (geb. 1897) begon als tuinarbeider in het Westland, was actief in de Rooms Katholieke Land- en Tuinarbeidersbond en groeide verder in de RKWV, waarbij hij in 1935 in vaste dienst trad. Hij vertelt over zijn ervaringen in de diverse functies die hij in de Rooms Katholieke vakbeweging bekleedde tot enige tijd na de oorlog. Hij zou uiteindelijk directeur van de Sociale Verzekeringsbank in Amsterdam worden.
In een reeks leervoordrachten over de katholieke arbeidersbeweging spreekt H.J. Kuiper over ‘De internationale katholieke vakbond’ in het kader van ‘De structuur van de beweging’ (deel IV) die weer deel uitmaakt van ‘Het heden’. In de twee fragmenten die bewaard zijn gebleven bespreekt Kuiper:
Een interessant artikel over het leven van Hendrik Kuiper.
Interviews van Henne Pauli over het voorzitterschap van Wim Kok van de FNV met Joop den Uyl, Chris van Veen, Piet Vos en Kok zelf.
Joop den Uyl in juli 1983. 83 min.
Chris van Veen, voorzitter van het Verbond van Nederlandse Ondernemingen (VNO). 97 min.
Piet Vos, secretaris van de Industriebond FNV. 139 min.
Wim Kok. 93 min.
Interviews van Pauli met politici en vakbondsbestuurders: Willem Aantjes, Fons Arnolds, Wim Duisenberg, Ruud Lubbers, Greetje Lubbi, Piet Steenkamp, Jan Terlouw en Karin Adelmund.
Willem Aantjes en Ruud Lubbers op 25 oktober 1978 naar aanleiding van het debat over ‘Bestek ’81’ . 124 min.
Fons Arnolds, kenner van de katholieke arbeidersbeweging, op 20 maart 1983 over de toekomst van de FNV. 124 min.
Wim Duisenberg op 16 juli 1984 over de SER. 91 min.
Greetje Lubbi, voorzitter van de Voedingsbond FNV, op 20 maart 1983. naar aanleiding van de honderdste sterfdag van Karl Marx over de sporen van Marx in de vakbeweging. 94 min.
Piet Steenkamp over arbeidstijdverkorting. 62 min.
Jan Terlouw over een door D’66 uitgebracht rapport over technologische vernieuwing en sociaal-economisch beleid. 65 min.
Karin Adelmund. 45 min.
Het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) in Amsterdam investeert al weer enkele jaren in zogenaamde ‘oral history projecten’. Wat onder meer inhoudt: via gesprekken en interviews zicht krijgen op aspecten van sociale en vakbondsgeschiedenis, die je niet zo direct terugvindt in het meeste geschreven of digitale materiaal.
Dat leidt in 2016-2017 tot een serie uitgebreide en boeiende interviews met Wim Kok (1938-2018), in 2018 gevolgd door een reeks niet minder spannende gesprekken met Lodewijk de Waal.
Begin 2023 heeft de volgende loot aan de stam van dit project het licht gezien: de Henk Muller tapes. Vier interviews met deze door de wol geverfde vakbondsman.
Het resultaat: vele uren uniek vakbondshistorisch videomateriaal. Hieronder het complete overzicht én de links naar de interviews.
Collectie Interviews Wim Kok
Collectie Interviews Lodewijk de Waal
Collectie Interviews Henk Muller
Tussen 1981 en 1989 heeft oud-FNV-medewerker Jan Varkevisser oud-vakbondsbestuurders en oud-kaderleden van FNV, ABOP en
CNV geïnterviewd. Het project was een samenwerking van de Vakbondshistorische Vereniging en het IISG en had als doel persoonlijke ervaringen toe te voegen aan de vakbondsgeschiedenis.
De files bevatten interviews met 42 oud-vakbondsbestuurders. Zij vertellen het verhaal van hun privé leven en hun werkzame leven. De interviews zijn gehouden in het kader van een project om meer achtergrond te bieden bij de vakbondsgeschiedenis.
Frans Drabbe, Nel Tegelaar, Herman Bode, Wim Spit, © Het geheugen van de vakbeweging
De Vakbondshistorische Vereniging werd opgericht in 1983; doelstellingen van de VHV waren het vergroten van de kennis van de vakbondsgeschiedenis en het bevorderen van de belangstelling voor de historie van de vakbeweging.
In deze audiocollectie zijn interviews te beluisteren met leden van de St. Eloy Katholieke Arbeidersbeweging, Algemeene Nederlandsche Metaalbewerkerbond Rotterdam, de Algemene Nederlandse Bouwarbeidersbond, ABB en ABVA, Amsterdam, NVV, Friesland, de Transportbond en de Algemene Nederlandse Diamantbewerkersbond.
Het archief is in 2005 door de Stichting VHV “Vrienden van de Historie van de Vakbeweging” aan het IISG in bewaring gegeven; met een aanvulling in 2018 uit de achterstanden van het IISG en in 2021 van Jacques van Gerwen.
Interviews van Henne Pauli met Jaap Boersma, Frans Drabbe, Jaques Penders en Arie Groenevelt over de rol van de staking van 1977.
De collectie bestond oorspronkelijk uit 8 cassettes met als signatuur BG GC1/551 tot en met GC1/558.
Literatuur: Henne Pauli, De FNV gaat niet opzij!;
Hoe de vakbeweging de grote staking van ’77 won,
Voorlichtingsdienst Federatie Nederlandse Vakbeweging, 1977.
Samen met NKV-voorman Wim Spit geeft hij met succes leiding aan de fusie met het NVV tot FNV. Onder het motto ‘De FNV gaat niet opzij’ gaat hij in 1977 met succes voorop in de strijd voor behoud van de volledige prijscompensatie.
Interviews over ervaringen als arbeider bij Arbed, Acec en Vynckier De interviews werden afgenomen voor een onderzoek naar de arbeiders- en studentenbeweging van voor en na 1968.
Geïnterviewde groep arbeiders 1950
Arbed: 6
Acec: 10
Vynckier: 3
Geïnterviewde groep arbeiders 1970
Arbed: 7
Acec: 4
Vynckier: 1
Verplichte registratie als lezer van het Algemeen Rijksarchief en Rijksarchief in de Provinciën.
Frans Selleslagh was een van de belangrijke figuren van het CegeSoma sinds zijn oprichting in 1969. Hij maakte een licentiaatsverhandeling over het aktivisme tussen 1914 en 1916. Lange tijd werkte hij aan het verzamelen en ordenen van documenten over de oorlogsperiode. Zijn onderzoek richtte zich vooral op de Katholieke Arbeidersjeugd, de verplichte tewerkstelling in Duitsland en de katholieke Kerk. Hij was een van de drijvende krachten achter de ontwikkeling van de sector Beeld en geluid van de instelling omdat hij het belang van deze bronnen ten volle begreep. In 2002 werd hij op rust gesteld waarna hij als vrijwilliger meewerkte aan de ordening van de archieven van het aartsbisdom Mechelen. In 2008 overleed hij na een ziekte.
De collectie is nog niet gedigitaliseerd en daarom niet direct in te zien bij Beeld & Geluid. Digitalisering kan wel worden aangevraagd bij Beeld & Geluid via: zakelijk@beeldengeluid.nl
Vanouds was Twente een belangrijk centrum voor de textielindustrie. Sinds 1830 investeerde het Rijk in Twente. Op het hoogtepunt waren er ongeveer 160 fabrieken actief. Twente bezat een stakingscultuur. Al aan het einde van de negentiende eeuw begonnen fabrieksarbeiders zich te verenigen in arbeidsverenigingen. De geïnterviewden staan in deze tradities en vertellen over hun ervaring tussen 1930 en 1960.
De interviews zijn gehouden in het kader van de doctoraalscripties (economische en sociale) geschiedenis (KUN) van de vier interviewers, N. Vos, G. Kuys, J. Vos en E. Theloosen, met als onderwerp de arbeidersbeweging en arbeidsverhoudingen in de Twentse textielindustrie 1930-1960.
Een aantal interviews is met meerdere personen tegelijk gehouden. Zo zitten Duyn, Ter Haar, het echtpaar Kapitein en Pieperiet gezamenlijk in één gesprek en hetzelfde geldt voor de heren Meijer en Tijdeman.
Vrijwel alle personen spreken over de situatie in de Twentse textielindustrie vanuit een actieve positie in de linkse (vak)beweging, met name NVV, NSV, NAS, EVC en OVB, waarbij overigens een sterke aversie tegen de CPN naar voren komt. De uitzondering wordt gevormd door de liberale politicus Stikker, die eerder spreekt vanuit de positie van werkgevers dan wel vanuit zijn opvattingen over de nieuwe (naoorlogse) samenwerkingsvormen tussen werkgevers en werknemers. Hij was onder meer de initiator van de Stichting van de Arbeid in 1945.
Zie eveneens de Twentse textielstaking (1931-1932)
De collectie is nog niet gedigitaliseerd en daarom niet direct in te zien bij Beeld & Geluid. Digitalisering kan wel worden aangevraagd bij Beeld & Geluid via: zakelijk@beeldengeluid.nl
In DAAN, het digitale archief van Beeld & Geluid is wel het volgende item te vinden: Niet Bekend – 19823, een interview uit 1958 waar Benno Stokvis, voormalig lid van de CPN, spreekt over de EVC.
Titel: De Eenheidevakcentrale EVC 1943-1948
Auteurs: Paul Coomans, Truike de Jonge, Erik Nijhof
oospronkelijk: doctoraalscriptie
ISBN : 9789001390167
In 1944 werd de grondslag gelegd voor een geheel nieuwe vakorganisatie, de Eenheidsvakbeweging (EVB), later omgedoopt tot Eenheids Vakcentrale (EVC). Dit was een initiatief van de ondergrondse leiding van de Communistische Partij Nederland (CPN), die een belangrijke rol in het verzet had gespeeld en hoopte dat zij het daardoor gewonnen respect zou kunnen omzetten in sleutelposities in de naoorlogse maatschappij. De EVC was tegen de koloniale oorlog en wilde daar tevergeefs een staking tegen organiseren.
Behalve deelname aan een progressieve regering beoogde de CPN ook een dragende rol in een vernieuwde vakbeweging, waarin de oude levensbeschouwelijke tegenstellingen zouden worden overwonnen in het belang van de gezamenlijke strijd om optimale arbeidsvoorwaarden.
Hiervoor werden 10 personen geïnterviewd:
Voor meer informatie over de interviews en de geïnterviewden, zie: SFW-werkuitgave no. 8 (1995), pp. 4, 15, 16, 18, 19, 24, 29, 35.
Voor verdere historische context zie: Evert Smit, “Havenartiesten in actie. Het mobilisatieproces bij wilde stakingen in de Rotterdamse haven” in Amsterdams Sociologisch Tijdschrift 21:3 (1994)
