menu
Geef een of meerdere zoektermen op.
Gebruik dubbele aanhalingstekens om in de exacte woordvolgorde te zoeken.

Buchenwald

CegeSoma / Daniel Rochette
 
Tijdsaanduiding: 1940-1945
Aantal interviews: 27
Toegankelijkheid: op aanvraag
Transcripties: nee
Periode interviews: 1973-1974
Opmerkingen:

Originele dragers: audiotapes, audiocassettes en minidisks

 

Nederlands: 2
Frans: 17

Onbekend: 8

 

Verplichte registratie als lezer van het Algemeen Rijksarchief en Rijksarchief in de Provinciën.

Drager: mp3; wav; flac
 

Het grootste deel van de interviews die Daniel Rochette afnam in 1973-74 zijn getuigenissen van oud-weggevoerden naar Buchenwald. Rochette legde ook documentatie aan over hetzelfde onderwerp die eveneens in het  CegeSoma bewaard wordt. Deze bevat o.a. het archief van de Vriendenkring Buchenwald en enkele documenten over het  revisionisme. Daniel Rochette realiseerde in 1981 ook twee  interviews over Breendonk.

Daniel Rochette publiceerde i.s.m. Jean-Marcel Vanhamme Les Belges à Buchenwald.

Negen vrouwen ontsnapt uit dodenmars 1945

 
Tijdsaanduiding: 1945

GETUIGENVERHALEN.NL

 

Realisatie project:

Ange Wieberdink Producties (©)

 

Tijdsbestek: April 1945
Locatie: Buchenwald
Aantal interviews: 2 (7 video’s)

 

Thematische collectie: Erfgoed van de Oorlog

DANS: https://doi.org/10.17026/dans-xh3-89sw

 

Interviews te zien via:

 

In het kader van dit oral history-project zijn interviews gehouden met vrouwen die hebben weten te ontsnappen uit de ‘dodenmars’ vanuit het concentratiekamp Buchenwald. Twee Nederlandse vrouwen worden uitgebreid geïnterviewd: Madelon Verstijnen in Den Haag en Christine Bénedite in Parijs. Beiden zijn via Ravensbrück, het concentratiekamp voor vrouwen, in een van de vele nevenkampen van Buchenwald terechtgekomen. De meeste vrouwen werden tewerkgesteld in de nabij gelegen wapen- en munitiefabriek Hasag.

 

In de nacht van 14 april 1945 werden de ongeveer 5000 vrouwen uit het kamp in een colonne de weg opgejaagd onder begeleiding van gewapende SS”ers. Het was de bedoeling van de Duitsers dat zoveel mogelijk mensen de dodenmars niet zouden overleven. Negen vrouwen weten te ontsnappen: twee Nederlandse, zes Franse en een Spaanse vrouw. Hun positie is penibel. Zij dragen de opvallende kleren van het concentratiekamp en bevinden zich in vijandelijk gebied.  Vanuit het oosten nadert het Rode Leger, vanuit het westen rukken de Geallieerden op die spoorlijnen en bruggen bombarderen. De negen jonge vrouwen (ze zijn tussen de 19 en 25 jaar oud) besluiten hoe dan ook bij elkaar te blijven en op zoek te gaan naar het Amerikaanse front.

 

De vrouwen vertellen over hun zwerftocht en over hun  overlevingsstrategieën: doorzettingsvermogen, solidariteit, sociale intelligentie, humor en een opvallend gebrek aan cynisme. Hun ervaringen geven een genuanceerd beeld van de Duitsers die de vrouwen onderdak bieden en voedsel geven. Een overnachting in een landhuis waar Nederlandse NSB-kinderen verblijven loopt bijna fataal af.

De documentaire ´Ontsnapt´ vertelt het aangrijpende verhaal van de negen vrouwen aan de hand van dagboekfragmenten en het relaas van Madelon Verstijnen en Christine Bénedite. 

Nederlandse oud-gevangenen van kamp Buchenwald

 
Tijdsaanduiding: 1941-1945

GETUIGENVERHALEN.NL

 

Realisatie project:

NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudie

 

Tijdsbestek: 1941-1945
Locatie: Buchenwald, Duitsland, Nederland
Aantal interviews: 38

 

Thematische collectie: Erfgoed van de Oorlog

DANS: https://doi.org/10.17026/dans-278-xu5v

 

Interviews te zien via:

 

Op de Ettersberg, een forse met bossen begroeide heuvel acht kilometer ten noorden van Weimar in Duitsland, werd in 1937 door de nazi’s het concentratiekamp Buchenwald opgericht. Het werd al snel een van de grootste concentratiekampen van het Derde Rijk. Van de naar schatting 240.000 mensen die in het kamp gevangen zaten, zijn er officieel 34.000 gestorven. Maar tegenwoordig schat men het sterftecijfer veel hoger, namelijk op 50.000.

 

Nadat Nederland in mei 1940 door Duitsland was veroverd, werden er al snel ook Nederlanders na Buchenwald getransporteerd; naar schatting 3300 mensen. Het betrof onder andere gijzelaars, joden, verzetsmensen, Jehova’s Getuigen en werkweigeraars. Hoe het hen in Buchenwald is vergaan, is lang niet altijd meer te achterhalen. Zeker is wel dat er 497 Nederlanders in Buchenwald zijn omgekomen en dat toen het kamp werd bevrijd zich daar nog 384 Nederlanders bevonden.

 

In de periode 2000-2001 heeft de voormalige Vereniging van Oud-Buchenwalders 38 Nederlandse oud-gevangenen geïnterviewd. De interviews zijn financieel mogelijk gemaakt door het ministerie van VWS in het kader van het project ‘Tegoeden Tweede Wereldoorlog’. Met dit interviewproject greep de Vereniging Oud-Buchenwalders een van de laatste mogelijkheden aan om de ervaringen van deze ooggetuigen vast te leggen. In 2001 werd de Vereniging opgeheven en vervangen door het Herdenkingscomité Buchenwald dat zich primair richt op de voortgang van de herdenkingen.

In 2002 zijn de gefilmde interviews van Nederlandse oud-gevangenen van kamp Buchenwald overgedragen aan het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies. Het NIOD heeft de interviews digitaal ontsloten en doorzoekbaar gemaakt. Dit werd financieel mogelijk gemaakt door het ministerie van VWS in het kader van het project ‘Erfgoed van de Oorlog’ (2007-2009). In opdracht van het NIOD heeft filmmaker Emiel Bakker, op basis van de interviews, de documentaire ‘Vooral niet opvallen. Nederlanders in Buchenwald’ (2008) gemaakt.

In opdracht van het NIOD heeft filmmaker Emiel Bakker, op basis van de interviews, de documentaire ‘Vooral niet opvallen. Nederlanders in Buchenwald’ (2008) gemaakt. De documentaire is in november 2008 tijdens het 21e “International Documentary Film Festival Amsterdam” (IDFA) in première gegaan en op 4 mei 2009 door de NPS op TV uitgezonden.