menu
Geef een of meerdere zoektermen op.
Gebruik dubbele aanhalingstekens om in de exacte woordvolgorde te zoeken.

Het leven van dirigent en componist Otto Klemperer

Philo Bregstein
 
Tijdsaanduiding: 1885-1971
Aantal interviews: 7 (3 personen)
Toegankelijkheid: beperkt
Transcripties: nee
Periode interviews: april 1971
Opmerkingen:

Soort interview: journalistiek

De collectie is nog niet gedigitaliseerd en daarom niet direct in te zien bij Beeld & Geluid. Digitalisering kan wel worden aangevraagd bij Beeld & Geluid via: zakelijk@beeldengeluid.nl 

 

In DAAN, het digitale archief van Beeld & Geluid is wel het volgende item te vinden: Radio Doc: de zoektocht van Philo Bregstein. Hier bespreekt Bregstein o.a. de dirigent Klemperer.

 

Drager: 13 geluidsbanden
 

De gesprekken zijn gehouden ten behoeve van Philo Bregsteins film Otto Klemperer’s journey through his times (1973, 95 min). Bregstein maakte deze film over de (van oorsprong) Duitse dirigent en componist Otto Klemperer (1885-1973) in opdracht voor R.M. Productions. Bregstein besteedde in deze interviews niet enkel aandacht aan het leven van Klemperer maar eveneens het bredere muziekklimaat in Duitsland van de 20ste eeuw. Hier is aandacht voor de invloed van Mahler, Bruckner, Schönberg en Strawinsky. De interviews zijn daardoor van nut voor de bredere muziekgeschiedenis.

 

In het begin van de 20ste eeuw trokken Klemperers bijzondere, moderne opera-ensceneringen de aandacht. Klemperer stamde uit een Joodse familie en verliet daardoor in 1933 Duitsland voor de Verenigde Staten. Na de Tweede Wereldoorlog vestigde hij zich in Zürich. Het commentaar bij de film wordt voor een groot deel door de dirigent zelf gesproken, samengesteld uit de interviews. Ook zijn dochter Lotte komt hierin aan het woord. De productie is later, op 19 mei, uitgezonden op de Duitse televisie (ARD) onder de titel Otto Klemperers lange Reise, waarvan bij Beeld & Geluid een open-netregistratie aanwezig is.

 

De volgende personen werden geïnterviewd:

  • Otto Klemperer (1885-1973)
  • Lotte Klemperer (1923-2003)
  • Katia Mann (1883-1980), de vrouw van Thomas Mann. Na de Tweede Wereldoorlog woonde zij evenals Klemperer in Zürich. Thomas Mann was een groot schrijver en publieke intellectueel.

 

Bregstein maakte in 1971 tevens een aparte film over de repetities voorafgaande aan het laatste concert dat Klemperer dirigeerde in september 1971. Dit verscheen onder de titel Otto Klemperer in rehearsal and concert (54 min).

Annexatie

Stichting Film en Wetenschap | Historisch Geluidsarchief RUU
 
Tijdsaanduiding: 1945-1949
Aantal interviews: 4
Toegankelijkheid: t.b.v. onderzoek
Transcripties: nee
Periode interviews: 03/1967
Opmerkingen:

Soort interview: wetenschappelijk

De collectie is nog niet gedigitaliseerd en daarom niet direct in te zien bij Beeld & Geluid. Digitalisering kan wel worden aangevraagd bij Beeld & Geluid via: zakelijk@beeldengeluid.nl 

 

Drager: 7 geluidsbanden
 

Na de Tweede Wereldoorlog wilde Nederland grote delen van Duitsland annexeren als compensatie voor de geleden schade tijdens de oorlog. In een reeks interviews gehouden door de stichting Film en Wetenschap werden vier geïnterviewden gevraagd naar hun beweegredenen voor hun standpunt in de discussie over de mogelijke annexatie van Duitse gebieden door Nederland direct na de oorlog. De volgende personen zijn geïnterviewd door A.P. van Goudoever, A.A.M. van Schaik, R.L. Schuursma en Sj. Vellenga:

 

  • Mr. J.A.H.J. van der Dussen: Tijdens de bezetting liet Van der Dussen, destijds burgemeester van Hengelo, herhaaldelijk blijken niets op te hebben met de praktijken en ideologie van de bezetter, wat resulteerde in “de nodige conflicten”, zoals beschreven in het boek “Hengelo in oorlogstijd” (Jan-Pieter van Vree, 1985), dat “talrijke confrontaties” met de Duitse autoriteiten en de NSB vermeldt. Op 5 juni 1942 werd Van der Dussen gearresteerd en overgebracht naar kamp Beekvliet in Sint-Michielsgestel. Na de oorlog werd hij opnieuw burgemeester van Hengelo, ditmaal van 1945 tot 1951.
  • G.B.J. Hiltermann: Hij werkte enige tijd voor De Telegraaf. In 1942 nam hij ontslag bij de krant, naar eigen zeggen omdat de Duitsers de krant dwongen een antisemitisch artikel te publiceren. Daarna was hij een van de medeoprichters van Elsevier, dat voor het eerst verscheen na de oorlog.
  • Mw. Dr. H. Verwey-Jonker: Al voor de Tweede Wereldoorlog zette zij zich in voor de opvang van Joodse vluchtelingen in het Dommelhuis, en gedurende de oorlog bleef zij hierbij betrokken. Samen met haar man ondersteunde zij ook het Philipscommando in Kamp Vught.
  • Politicus F.J. Goedhart: Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog gaf Goedhart illegaal de Nieuwsbrief van Pieter ‘t Hoen uit, met politieke opiniërende artikelen over de situatie waarin Nederland terecht was gekomen. In januari 1942 werd Goedhart samen met de politicus Herman Wiardi Beckman gearresteerd op het strand van Scheveningen tijdens een poging naar Engeland te vluchten. Goedhart werd ter dood veroordeeld, maar slaagde erin op 2 augustus 1943 bij een transport uit het kamp Vught te ontsnappen.

Vier verzetsvrouwen. Gewoon Doen en Fier Rechtopstaan

 
Tijdsaanduiding: 1940-1945

GETUIGENVERHALEN.NL

 

Realisatie project:

Cultuur & Co.

 

Tijdsbestek: 1940-1945
Locatie: Nederland, Indonesië, Duitsland
Aantal interviews: 5

 

Thematische collectie: Erfgoed van de Oorlog

DANS:  https://doi.org/10.17026/dans-2ay-725m

 

Interviews te zien via:

 

Geert van de Molen, Tine Boeke-Kramer, Riete Sterenberg-Gompertz en Rachel van Amerongen. Vier vrouwen, vier verzetsstrijdsters. Waarom kwamen zij in opstand tegen de Duitse bezetter en welke gevolgen had dit voor hun leven? Die vragen staan centraal in het oral history project ‘Vier verzetsvrouwen’ (2009), waarin het stereotiepe beeld wordt genuanceerd van vrouwen in het verzet.

 

Vrouwen zouden, veelal als koerierster, vooral een ondersteunende rol hebben gespeeld. Dit beeld klopt niet voor de vier vrouwen in dit project. De keus voor verzet bleek bij de communistische Geert van der Molen, opgegroeid in een gereformeerde schippersgezin, sterk politiek gemotiveerd, terwijl de verpleegster Tine Boeke-Kramer door de kennismaking met Joodse vluchtelingen in het verzet was gerold. Zij bracht vele Joodse kinderen naar onderduikadressen. Riete Sterenberg-Gompertz vervalste persoonsbewijzen evenals Rachel van Amerongen die in het verzet rolde door haar huwelijk met een niet-Joodse Surinaamse verzetsman. Hun activiteiten varieerden van vervalsen van persoonsbewijzen, het maken van illegale kranten en het geven van hulp aan onderduikers. Alle geïnterviewde vrouwen hebben in Duitse concentratiekampen kampen gezeten.

Het 5e interview is gehouden met een broer van geinterviewde 4.

 

Hoe verschillend de vier vrouwen ook waren, in hun leven en ook tijdens de oorlog was kunst en cultuur van grote betekenis. Muziek gaf kracht om door te gaan of was een uitlaatklep voor angsten. Anderen zetten een artistiek talent in bij hun verzetsactiviteiten.

Nederlandse SS’ers

Seelen, J., Stichting Zuidenwind Filmprodukties
 
Tijdsaanduiding: vanaf de vooroorlogse tot de naoorlogse periode
Aantal interviews: 8
Toegankelijkheid: voorlopig niet toegankelijk.
 

Tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben tussen 22.000 en 25.000 Nederlanders dienst gedaan bij formaties van de Waffen-SS. Ondanks hun betrekkelijk hoge aantal zijn zij na de oorlog nauwelijks in de openbaarheid getreden, waardoor over de oorlogservaringen van deze algemeen als landverraders beschouwde groep weinig bekend is. Hun persoonlijke verhalen zijn maar mondjesmaat in de geschiedenisboeken terecht gekomen. Maar ook deze met de Duitsers collaborerende groep Nederlanders maakt deel uit van de oorlogsgeschiedenis en voor het verkrijgen van een volledig beeld van het verleden is het van belang dat ook hun verhalen niet verloren gaan.

 

In dit interviewproject komen voormalige Nederlandse SS-ers aan het woord, die vertellen over de vooroorlogse tijd, hun afkomst en hun motieven om zich voor de Waffen-SS aan te melden. Ook gaan zij in op hun oorlogservaringen. De interviews laten onder meer zien hoe sterk de aantrekkingskracht is geweest die het nationaalsocialisme op sommigen heeft uitgeoefend. Ook wordt inzichtelijk wat de sociale gevolgen van hun collaboratie zijn geweest.