menu
Geef een of meerdere zoektermen op.
Gebruik dubbele aanhalingstekens om in de exacte woordvolgorde te zoeken.

Lou Lichtveld, literatuur en koloniaal Suriname

Annemieke Kaan
 
Tijdsaanduiding: 1921-1984
Aantal interviews: 1 (1 persoon)
Toegankelijkheid: t.b.v. onderzoek
Transcripties: nee
Periode interviews: 15 september 1984
Opmerkingen:

De collectie is nog niet gedigitaliseerd en daarom niet direct in te zien bij Beeld & Geluid. Digitalisering kan wel worden aangevraagd bij Beeld & Geluid via: zakelijk@beeldengeluid.nl

In DAAN, het digitale archief van Beeld & Geluid is wel het volgende item te vinden: Oral History 19-11-1987 VPRO, een interview met Lichtveld over zijn werk als lid van de zuiveringscommissie voor de omroep

Zie eveneens dit vier uur lange interview van de VPRO met Lou Lichtveld 

Drager: 1 geluidsband
 

Annemieke Kaan interviewde Lou Lichtveld (1903-1996) ten behoeve van haar doctoraalscriptie geschiedenis (RUU) over Suriname. Met Helman wordt gesproken over het landsbestuur van de voormalige Nederlandse kolonie en over zijn literaire werk.

 

Lichtveld kwam op 18-jarige leeftijd naar Nederland, deed journalistiek werk, studeerde muziek en ontwikkelde zich tot (film)componist en filmcriticus. In 1949 ging hij terug en bekleedde verscheidene openbare functies in het land. Zo was hij van 1949-51 minister van Onderwijs en in de jaren zestig gevolmachtigd minister van het Koninkrijk der Nederlanden. Hij ontpopte zich tevens tot een inspirerende figuur in het Surinaamse culturele leven. Voor zijn boeken koos hij vaak het land tot onderwerp, zij het dat hij zich ermee voornamelijk tot een Nederlands publiek richtte. Later vestigde hij zich opnieuw in Nederland. 

Matawai Recovering Voices

Geschatte omvang van alle zes Marrongroepen in Suriname.

Smithsonian Institution
 
Aantal interviews: 10
Toegankelijkheid: openbaar
Periode interviews: 1970-1980

LINK NAAR DE COLLECTIE

Type in het ‘Search Within Collection’ veld: “interview”

 

Om een beeld te geven van hoe het leven was in de jaren zeventig toen Green tussen de Matawai woonde, zijn originele foto’s van de Edward C. Green Papers door het hele verhaal heen verspreid, met dank aan het Smithsonian Institute

 

Green, een antropoloog, verzamelde aantekeningen, foto’s en audio-opnamen die hij maakte tijdens zijn tijd bij de Matawai in het begin van de jaren zeventig, die allemaal onlangs werden geschonken aan de National Anthropological Archives van het Smithsonian. Gesponsord door het Recovering Voices-programma van het Smithsonian Institution, hadden drie Matawai-onderzoekers voor het eerst toegang tot dit waardevolle historische materiaal en mochten ze kopieën terugnemen om te delen met de rest van hun gemeenschap.

 

Photograph from the Edward C. Green papers

Javanen in de (Nederlandse) polder

 
Aantal interviews: 42
Toegankelijkheid: via BHIC en Haags Gemeentearchief
Transcripties: ja
Periode interviews: 2012-
Opmerkingen:

 

Link naar collectie BHIC
(19 interviews)

 

Link naar collectie
Haags Gemeentearchief

(23 interviews)

 

Het project ‘Javanen in de (Nederlandse) Polder’ (kortweg JIP-project) is een lopend project dat van start ging in december 2012. In het project gaat STICHJI in samenwerking met spoorzoekers op zoek naar tastbare sporen van Javaanse Surinamers in Nederland. Aan de hand van persoonlijke foto’s en persoonlijke verhalen wordt het proces van migratie en vestiging van geïnterviewden gedocumenteerd. Automatisch komen bij deze gesprekken het arbeidsleven, het sociaal leven en betrokkenheid bij maatschappelijke initiatieven aan bod. Het verzamelde materiaal vormt samen het materieel- en immaterieel erfgoed van Javaanse Surinamers in Nederland, dat in bewaring wordt gegeven aan lokale archieven waarmee STICHJI samenwerkt.

Het project ging van start in Noord-Brabant en Den Haag en wordt uitgebreid naar andere plaatsen waar veel Javanen wonen. Het materiaal dat door spoorzoekers van het JIP-project werd verzameld is gebruikt voor diverse tentoonstellingen, lezingen en publicaties.

 

Warung Mini XL Den Haag. Fotograaf: Matte Soemopawiro

Nederlands ontwikkelingsbeleid Suriname

Stichting Film en Wetenschap
 
Tijdsaanduiding: 1954-1975
Aantal interviews: 21 (14 personen)
Toegankelijkheid: Beperkt
Transcripties: Volledig uitgeschreven
Periode interviews: Maart-Juli 1975
Opmerkingen:

Soort interview(s): wetenschappelijk

Interviewer(s): Paulien van den Tempel

Interviews zijn grotendeels te vinden op DAAN, onder de zoekterm ”Interviews over Suriname 1975”

Drager: 25 geluidsbanden
 

De interviews werden afgenomen in het kader van Van den Tempels promotieonderzoek over het Nederlandse ontwikkelingsbeleid voor Suriname sinds 1954. Vrijwel alle interviews werden in Paramaribo gehouden. De geïnterviewden bekleedden een ambtelijke of politieke positie in Suriname in of vóór 1975 en spreken over het Nederlandse ontwikkelingsbeleid voor Suriname. In november 1975 werd Suriname onafhankelijk. Van den Tempel, ook amateurfilmster, wilde deze gesprekken verwerken in een boek dat er uiteindelijk niet gekomen is.

 

Geïnterviewden: 

  • dr. H. Adhin
  • mr. C.R. Biswamitre
  • ir. R. Cambridge (2x)
  • dr. ir. F.E. Essed (5x)
  • ir. F.R. Frijmersum
  • ir. G. Hindori
  • E. Karamat Ali
  • L. Neslo (2x)
  • mr. J. van Petten
  • ir. R. Shankar
  • ir. A.G. Smit
  • drs. R. Somaroo (2x)
  • J. Thijm
  • dr. ir. H.M. IJvel

Javanen in diaspora

Aankomst Javanen in Paramaribo, 1923

 

Realisatie:

KITLV en STICHJI

 

Tijdsbestek: vanaf 1890

Aantal interviews: 57

 

Website: javanen-in-diaspora

 

DANS: https://doi.org/10.17026/dans-z8m-97rn

Tot aan 1939 werden circa 33.000 Javanen naar Suriname overgebracht. Na hun contractperiode vestigde de meerderheid zich in Suriname. Slechts een minderheid keerde terug naar Indonesië. De meest beschreven terugkeer is de georganiseerde repatriëring in 1954 van circa 1000 personen naar Indonesië. Deze bestond uit Javaanse ex-contractarbeiders en hun in Suriname geboren (klein)kinderen. Tegen beter weten in kwamen zij niet terecht op Java, maar in Tongar, een plaatsje in West-Sumatra. Daar bleven de meesten niet lang. Hun zoektocht naar een beter leven bracht hen naar andere plaatsen in Indonesië: Pekanbaru, Padang, Medan, Jambi, Jakarta, maar ook opnieuw naar Suriname.

 

Veel minder bekend is de groepsmigratie in 1953 van enkele tientallen Javanen naar het buurland Frans Guyana. Vermoedelijk zijn tot aan het eind van de jaren 60 nog meer personen in groepsverband naar Frans Guyana vertrokken. Tijdens de Surinaamse binnenlandse oorlog weken ook Javanen, vooral vanuit Moengo en Albina, naar Frans Guyana uit. Volgens de Franse bevolkingsgegevens van 2005 wonen momenteel zo’n 1900 Javanen in Frans Guyana.

 

De meest recente omvangrijke landverhuizing van Javaanse Surinamers vond plaats vóór de onafhankelijkheid van Suriname in 1975, dit keer uit Suriname naar Nederland. In de ban van politieke leiders die van mening waren dat de onafhankelijkheid niet goed zou uitpakken voor de positie van de Javanen, vertrokken circa 22.000 Javanen naar Nederland. Onder hen bevonden zich ook degenen die het eerder hadden geprobeerd in Indonesië en in Frans Guyana.

 

Deze meervoudige migratie van de Surinaamse Javanen, is het onderwerp van het levensverhalen project Javaanse Migratie en Erfgoedvorming in Suriname, Indonesië en Nederland. Om van de meervoudige migratiebewegingen en de persoonlijke ervaringen van de Javaanse migranten een helder beeld te krijgen, is een oral history-project opgezet rondom migratie en erfgoedvorming onder de Javanen in Suriname, Indonesië en Nederland.

 

Aan dit project werkten het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV) en de Stichting Comité Herdenking Javaanse Immigratie (STICHJI) samen.

De interviews zijn te beluisteren op de website van Javanen in Diaspora, de metadata en de samenvattingen van de interviews zijn opgeslagen in EASY.

Narrated (In)justice

NIOD - Nicole L. Immler
 
Aantal interviews: 53
Periode interviews: 2014-2016
Opmerkingen:

Casus 1: De koloniale schadeclaims

Aantal interviews: 28

Casus 2: De Holocaust schadeclaims

Aantal interviews: 16

Casus 3: Het slavernijverleden

Aantal interviews: 9

 

LINK NAAR ARCHIEF

Foto van de tentoonstelling ‘De weduwen’, met portretten van Suzanne Liem en teksten van Nicole L. Immler. Nationaal Militair Museum, Soest, 1 april – 20 augustus 2017. © Nicole L. Immler.

 

Narrated (In)justice is een onderzoeksproject (2014-2016) van historica Nicole L. Immler dat in beeld brengt hoe historisch onrecht in toenemende mate door middel van financiële compensatie claims publieke aandacht vraagt. Wereldwijd zijn de laatste jaren compensatiebetalingen voor slachtoffers een belangrijk onderdeel geworden van ‘erkenning’. In Nederland hebben de recente betalingen aan Joods-Nederlandse slachtoffers een rol gespeeld in de claims van slachtoffers van de dekolonisatieoorlog in Indonesië (de zogenaamde Rawagede casus) en zijn ook referentiepunt in de claims van nazaten van voormalige tot slaaf gemaakten uit de voormalige koloniën Suriname en de Nederlands Antillen.

 

Op basis van drie Nederlandse casussen – met betrekking tot de Holocaust, kolonialisme en slavernij – laat het project zien hoe de ervaring van onrecht in families over de generaties doorverteld wordt, wat de motivatie achter compensatie claims is, en wat de perceptie en de betekenis van zulke maatregelen is. De vraag is of dergelijke compensatie ook voldoet aan de verwachtingen die mensen ervan hebben.

 

Het onderzoek Narrated (In)Justice is mogelijk gemaakt door een Marie Curie Fellowship in het 7th European Community Framework Program, uitgevoerd binnen het onderzoeksprogramma ‘Understanding the Age of Transitional Justice: Narratives in Historical Perspective’ van het NIOD Instituut voor Oorlog, Holocaust en Genocide Studies.

 

Relevante publicaties:

Immler, N. L., & Scagliola, S. (2020). Seeking justice for the mass execution in Rawagede/ Probing the concept of ‘entangled history’ in a postcolonial setting. Rethinking History, 24(1), 1 – 28.

doi.org/10.1080/13642529.2019.1693134

 

Immler, N. L. (2018). Hoe koloniaal onrecht te erkennen? De Rawagede-zaak laat kansen en grenzen van rechtsherstel zien. BMGN – Low Countries Historical Review, 133(4), 57.

DOI:10.18352/bmgn-lchr.10613

article/view/6853

publication/330745246

 

Immler, dr. N.L. (NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies) (2017): Thematische collectie: Narrated injustice. DANS.

 

https://doi.org/10.17026/dans-ze8-yg84