Queen Wilhelmina Library
De originele tapes, over het leven van meer dan 60 verschillende Sabanen, zijn te vinden in de Koningin Wilhelmina Bibliotheek in The Bottom, Saba.
Deze film is gebaseerd op cassette-interviews die in 1985 op het eiland Saba zijn opgenomen en brengt verhalen tot leven over het leven op Saba in de 19e en 20e eeuw.
Saban Lore, Tales from My Grandmother’s Pipe
Will Johnson
Een bijgewerkte en uitgebreide versie van Will Johnsons boek uit 1979, waarin de geschiedenis en cultuur van Saba wordt beschreven aan de hand van archiefbronnen en persoonlijke interviews.
Deze interviews zijn door Hedda van Gennep in 1976 en begin 1977 gemaakt t.b.v. de 9-delige VARA-televisieserie (op 16mm-film) Voorwaarts en niet vergeten, uitgezonden tussen 11 januari en 5 mei 1977. De serie behandelt de geschiedenis van de socialistische beweging in Nederland van 1850-1918, waarbij in het laatste deel de lijn wordt doorgetrokken tot 1976. Zij duurt in totaal 5 uur en 45 min. De start van de serie werd in de VARAGids (8 januari 1977) begeleid door een artikel over de achtergrond van het project, waarvoor onder meer wordt gesproken met de wetenschappelijk adviseur van het project Johan Frieswijk.
De personen met wie de interviews zijn gehouden variëren van allerlei ‘naamloze’ strijders van de socialistische arbeidersbeweging uit het hele land – waaronder enkele van de arbeiders uit Friesland die al voor de film over Imke Klaver werden geïnterviewd, zoals het echtpaar Brandsma en Douwe de Wit – tot kinderen van socialistische voormannen van het eerste uur zoals Schaper, Vliegen, Troelstra en Domela Nieuwenhuis. Er wordt onder meer gesproken over: de Spoorwegstaking van 1903; de Zeeliedenstaking van 1911; het Aardappeloproer van 1917; de revolutiepoging van Troelstra in 1918; de Algemene Diamantbewerkers Bond (ANDB) en Henri Polak; het vrouwenkiesrecht; Wibaut en de sociale woningbouw; de SDAP; de vakbeweging, waaronder het NVV en het NAS maar ook de katholieke en christelijke organisaties; de CPH en David Wijnkoop; de SociaalDemocratische Bond (SDB); de Maastrichtse aardewerkfabrikant Regout; de invloed van de kerk; meer algemeen de levensomstandigheden van arbeiders in de onderhavige periode.
‘De Allerlaatste Getuigen’ is een interviewproject waarin 100 hoogbejaarde Vlamingen voor de camera getuigen over de eerste wereldoorlog.
Hun verhalen vormen samen het grote verhaal van de oorlog in Vlaanderen, in al zijn facetten. De oorlog was ingrijpend, niet alleen voor zij die aan het front vochten en woonden.
Al deze getuigen waren kind tijdens de oorlog. Sommigen moesten hals over kop op de vlucht naar Nederland, Engeland of Frankrijk, anderen leefden onder de terreur van de bezetter. Sommigen leden honger en mistten hun vader die vocht aan het front of als krijgsgevangene naar Duitsland was gevoerd…
De allerlaatste getuigen van WO I
Auteur: Philip Vanoutrive
Uitgever: Lannoo, 2018
ISBN: 9789401456210
Op basis hiervan verscheen het boek “De allerlaatste getuigen van WO1” van Philip Vanoutrive. De verhalen van 43 getuigen doorkruisen 23 themahoofdstukken waarin hun oorlogsherinneringen telkens verweven zijn met historische achtergrondinformatie. Op levendige wijze vertellen ze over hun ervaringen en belevenissen. Weerzinwekkende anekdotes over dood en vernieling maar ook ontroerende of grappige verhalen kunnen ze zich nog levendig voor de geest halen. Voor de ene was het een ‘mooie en leuke’ tijd – er gebeurde eens wat! Voor de andere spatten de kinderdromen als een ontploffende granaat uiteen.
Beeldmateriaal kan niet direct online aangevraagd worden. Er kan contact opgenomen worden met Collectie Overijssel waarna de interviews op afspraak in de studiezalen te bekijken zijn.
Aanleiding van interviews was het overlijden van Gerrit ter Haars (Werkgroep Overijssel Nederlands-Indië Nieuw-Guinea) broer in Indonesië tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog en zijn gevoel dat Nederlandse veteranen onrecht is aangedaan.
Zowel Collectie Overijssel (voorheen Historisch Centrum Overijssel) als het NIOD hebben de interviews
gefaciliteerd door middel van het beschikbaar stellen van camera’s en banden. Doelstelling was om
via de uitgave van een boek meer aandacht te genereren voor deze oorlog en alle betrokkenen.
Deelnemers zijn via persoonlijke netwerken en snowball sampling gevonden.
De interviews gaan in op gebeurtenissen en ervaringen in de jaren 1942 – 1962.
Er wordt voornamelijk over Indonesië, Nederland en Nieuw-Guinea gesproken. Thema’s zijn o.a. Tweede
Wereldoorlog, Indonesische revolutie, herbezetting, onafhankelijkheidsstreven, oorlogsvrijwilligers, dienstplichtigen, veteranen, Darul Islam, TNI.
De oorlog ver weg, 1942-1949
Nederlands-Indie, de Japanse bezetting en de politionele acties
Auteur: Gerrit ter Haar
Uitgever: Gigaboek, Broek op Langedijk, 2013
ISBN: 9789085483755
De oorlog ver weg, 1949-1962
verhalen via interviews van burgers, militairen die de oorlog in Indië hebben meegemaakt
Auteur: Gerrit Ter Haar
Uitgever: Abc Uitgeverij, 2015
ISBN: 9789079859238
Op aanvraag en bij hoge uitzondering kan het ruwe materiaal bekeken worden.
In de ‘Laatste Ooggetuigen van de Tweede Wereldoorlog’ komen overlevenden aan het woord die de oorlog aan den lijve hebben ondervonden zowel in Nederland als in het toenmalige Nederlands-Indië, en degenen waarvoor de gevolgen tijdens en na de oorlog tot op de dag van vandaag voelbaar zijn. Het zijn unieke, persoonlijke getuigenissen, die voor en door de Stichting Oorlogsverhalen zijn gefilmd en gepubliceerd.
De verkorte interviews zijn openbaar en direct toegankelijk via de website van Stichting Oorlogsverhalen.
Pia Media heeft in 2022 vijf tv-uitzendingen geproduceerd voor omroep ONS/Nostalgienet De Laatste Ooggetuigen van de Tweede Wereldoorlog in Indië, waarin (een deel van) deze interviews zijn gebruikt.
Kopieën van de collectie worden beheerd door Joods Cultureel Kwartier. Het origineel wordt beheerd door Nederlands Instituut voor Beeld & Geluid.
De interviews zijn gemaakt voor Bregsteins film “Op zoek naar Joods Amsterdam”, tot stand gekomen op initiatief van de gemeente Amsterdam ter gelegenheid van de viering van het zevenhonderdjarig bestaan van de stad. Film en interviews behandelen joods Amsterdam tot 1940. De film beleefde zijn première op 29 december 1975 te Amsterdam. Hij werd tevens op televisie uitgezonden door de NCRV op 8 februari 1976.
Een deel van de research werd gedaan door Salvador Bloemgarten, die tevens met Bregstein aan het scenario werkte. De film werd geproduceerd door Jan Vrijman Cineproductie.
De integrale filmtekst is later gepubliceerd in het boekje Op zoek naar Joods Amsterdam / film van Philo Bregstein, Amsterdam: Meulenhoff (filmteksten), 1981 (gedeeltelijk eerder verschenen in Parool en Skoop). Achterin (pp.59-76) is een dagboek opgenomen dat Bregstein bijhield m.b.t. de voorbereidingen en de produktie van de film.
Uitgebreider werden fragmenten uit de interviews verwerkt in Herinneringen aan Joods Amsterdam / samengesteld door Philo Bregstein en Salvador Bloemgarten, Amsterdam: De Bezige Bij, 1978 (340 pp). Hiervoor werden in 1977 nog enkele aanvullende interviews gehouden. In het boek is een lijst ‘vertellers’ opgenomen, evenals een lijst met biografische aantekeningen betreffende de geïnterviewden.
Een deel van de collectie is ondergebracht bij DANS
Het project Herinneringen aan Indië is gestart in 2012. Guido Abuys (conservator Westerbork, tevens zoon van één van de geïnterviewden) startte het project als een vrijwilligersproject. Aanleiding voor het project was het werk van Esmeralda Böhm en Guido Abuys in Duitsland in opdracht van de NOS/NTS, waar ze op zoek waren naar mensen die de ‘bersiap’ periode hebben meegemaakt. Er waren weinig verhalen beschikbaar. Dit motiveerde Guido Abuys het interviewproject Herinneringen aan Indië op te zetten. In dit project werden levensverhalen verzameld. Doelstelling was om zo veel mogelijk verhalen te verzamelen van de eerste generatie ‘Indische Nederlanders’ voor hun overlijden.
Hoofdvraag: Hoe heeft u de aanloop naar de Tweede wereldoorlog, de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog, de periode daarna en de reis naar Nederland en aankomst in Nederland ervaren? Via de IHC-nieuwsbrief is toentertijd een oproep gedaan, mensen konden zich opgeven om geïnterviewd te worden. De meeste geïnterviewden zijn witte Nederlandse mannen. Er zijn ook enkele Indonesiërs geïnterviewd. In sommige gevallen zijn er objecten gefotografeerd van mensen die geïnterviewd zijn.
Deze zijn in de IHC beeldbank opgenomen en zullen nog herleid worden naar de interviews.
De interviews gaan in op gebeurtenissen en ervaringen in de jaren 1930 – 1990.
Er wordt voornamelijk over Indonesië en Nederland gesproken. Thema’s zijn o.a. het leven voor de Tweede Wereldoorlog, de koloniale samenleving, de Japanse inval, krijgsgevangenschap, de bevrijding, de Indonesische revolutie, repatriëring, aankomst en ontvangst in Nederland.
Beheer: De collectie wordt beheerd door het Indisch Herinneringscentrum (IHC) en is deels ondergebracht bij Data Archiving and Networked Services (DANS).
Toegang: De collectie is openbaar. Bij interesse kan materiaal opgevraagd en bekeken worden in het kenniscentrum van het IHC (CC 0.4).
Vul de volgende trefwoorden in:
Zoek in: Museumcollectie – Audiovisueel archief
Trefwoord: interviews
Jaar vanaf: 1988
tot: 1991
De interviews zijn op afspraak te beluisteren in Museum
Maluku, vragen kunnen gestuurd worden naar: collectie@museum-maluku.nl
Het doel van het interviewproject was om levensverhalen vast te leggen van de eerste generatie. Hen werd gevraagd naar hun ervaringen in de eerste twintig jaar in Nederland.
De interviews gaan in op gebeurtenissen en ervaringen in de jaren 1930 – 1991 met de nadruk op 1951 – 1976. Er wordt voornamelijk over Nederland, Indonesië, de Molukken gesproken.
Thema’s zijn o.a. overheidsbeleid, integratie, verzet, binnenlands bestuur, RMS-regering.
Soms zijn er meerdere inventarisnummers per persoon aanwezig.
Bij de interviews in lokale Indonesische talen is een vertaling opgenomen naar het Bahasa Indonesia.
De interviews afgenomen in het Bahasa Indonesia door Fridus Steijlen zijn naar het Engels vertaald.
Het materiaal wordt beheerd door het NIOD. In de nabije toekomst wordt de collectie opgenomen bij Data Archiving and Networked Services (DANS).
Binnen het onderzoeksprogramma Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950 richt het project Getuigen & Tijdgenoten zich op het verzamelen van de ervaringen van betrokkenen in Nederland, Indonesië en andere landen. Het project Getuigen & Tijdgenoten wil een brug slaan tussen de mensen die de periode tussen 1945 en 1950 in Indonesië meemaakten en de onderzoekers.
De interviews gaan in op gebeurtenissen en ervaringen in de jaren 1945 – 1949.
Er wordt voornamelijk over Indonesië en Nederland gesproken. Thema’s zijn o.a. Indonesische revolutie, KNIL, Darul Islam, Tentara Pelajar, TNI, Koninklijke Marine, veteranen, dienstweigering, bevelweigering, oorlogsmisdadiger, MARVA, VHK, Rode Kruis, dagelijks leven, geweld, demarcatielijn, beschermingskampen, republikeinse kampen, Bandung Lautan Api, taal, loyaliteiten, ooggetuigenverslagen, positionering, herinneren en vergeten.
Dorien Theuns maakte in 2013 een documentaire over Depok, Java. In die maanden ontmoette ze in Indonesië veel Indische mensen die Nederlands spraken en verhalen deelden met haar. Ze besefte dat dit de laatste generatie in Indonesië is die vanuit dit bi-culturele perspectief voormalig Nederlands-Indië hebben meegemaakt en wilde hun verhalen vastleggen voor een groter publiek. Martin Everaert van de Universiteit Utrecht – taalkundige, geboren in Surabaya wilde onderzoek doen naar de Nederlandse taal in Indonesië. Ze besloten om samen een interviewproject te starten waarvan het resultaat in de website www.indo-in-indonesie.com te zien is.
Op de website zijn 60 fragmenten te vinden met een lengte tussen de 1 – 5 minuten. In de interviews werd chronologisch het leven van de geïnterviewde doorlopen. De hoofdvragen waren: Wat is uw (familie) achtergrond? Hoe bent u opgegroeid en opgevoed? Welke invloed had de Nederlandse koloniale overheersing, Tweede Wereldoorlog/Japanse bezetting, de Indonesische vrijheidsstrijd en onafhankelijkheid op uw leven? Wat maakte dat u in Indonesië bent gebleven? Hoe veranderde uw leven na de onafhankelijkheid; hoe kijkt u terug op uw leven?
Everaert, M., Pinget, A-F., & Theuns, D. (2022).
Speaking Dutch in Indonesia: Language and Identity.
In The Riches of Intercultural Communication (3 ed., Vol. 37, pp. 3).
(Utrecht Studies in Language and Communication; Vol. 37).
