Interviews van Wim Bot met tien leden van het revolutionair-socialistisch en trotskistisch verzet in de Tweede Wereldoorlog ten behoeve van zijn studie naar het Marx-Lenin-Luxemburg-Front en het Comité van Revolutionaire Marxisten. De collectie omvat de gedigitaliseerde bestanden van 15 cassettes met daarop interviews door Wim Bot gehouden in de jaren 80 met oud-leden van het MLL-front en de CRM over het linkse verzet in de oorlog in Den Haag.

Deze uitgave behandelt de politieke ideeën en activiteiten van het Marx-Lenin-Luxemburg-Front, de illegale voortzetting van de Revolutionair Socialistische Arbeiders Partij. Het MLL-Front werd meteen na het begin van de Duitse bezetting van Nederland gevormd en bestond tot april 1942, toen de voornaamste leiders van de organisatie werden gefusilleerd. Daarna viel het MLL-Front uiteen in twee kleinere organisaties, het Comité van Revolutionaire Marxisten en de Communistenbond Spartacus. Oorspronkelijk was het mijn bedoeling het onderzoek uit te breiden tot deze groepen en twee andere organisaties op de linkervleugel van de Nederlandse arbeidersbeweging in de bezettingstijd. Het betreft hier de trotskistische Groep van bolsjewieken-leninisten, die onder de naam Bond van Communisten van de zomer van 1940 tot de zomer van 1941 actief was, en de groep rond het verzetsblad ‘De Vonk’. Deze laatste groep, die gedurende de hele bezetting heeft bestaan, werkte oorspronkelijk nauw samen met het MLL-Front. In de zomer van 1941 kwam het echter tot een breuk. Deze oorspronkelijke opzet koos ik omdat al deze groepen (met uitzondering van ‘De Vonk’ na de zomer van 1941) binnen de illegaliteit een bijzondere minderheidspositie innamen. Zij weigerden in de strijd tegen het fascisme en de Duitse bezetting namelijk de kant van de democratische geallieerden te kiezen en hoopten op een revolutionaire doorbraak in socialistische richting aan het einde van de oorlog. Zij beschouwden de oorlog als een gevolg van het kapitalisme, en aan oorlog, fascisme en kapitalisme moest volgens hen een einde worden gemaakt door de internationale solidariteit van de arbeidersklasse.

Tijdens de razzia’s van 1942 werden opgepakte Joodse Antwerpenaren verzameld in stedelijke gebouwen. Dat gebeurde ook in basisschool 16, de huidige stedelijke basisschool Crea 16. 

Naar aanleiding van de herdenking van de gebeurtenissen die zich hebben voorgedaan op de speelplaats
van Crea 16 op 28 augustus 1942 is een uitgewerkt onderwijsprogramma gemaakt “Stedelijke basisschool Crea 16 tijdens de Tweede Wereldoorlog”. 

Een audiovisueel gedeelte bestaat uit gemonteerde videofragmenten van ongeveer 10 à 12 minuten.
Vijf getuigen reflecteren over hun ervaringen als kind tijdens de oorlogsjaren. Deze video-getuigenissen kwamen tot stand dankzij een schoolproject van het Stedelijk Lyceum Linkeroever over schoollopen in oorlogstijd. Het Vredescentrum ondersteunde dit project.

Inspiratiebundel Jongeren in oorlogstijd

Een jonge kijk op de Tweede Wereldoorlog

Deze inspiratiebundel is ontstaan naar aanleiding van de herdenking van de gebeurtenissen die zich hebben voorgedaan op de speelplaats van Crea 16 op 28 augustus 1942. Toen werden honderden Joden opgepakt in de wijk Zurenborg en verzameld op de speelplaats van de school. In de vroege ochtend werden ze naar het doorgangskamp de Dossinkazerne in Mechelen gebracht. Dit verhaal kan je hier terugvinden in de leestekst “Stedelijke basisschool Crea 16 tijdens de Tweede Wereldoorlog”. Laat je door dit uitgewerkt voorbeeld inspireren om zelf aan de slag te gaan.

Met deze inspiratiebundel  helpen we je alvast op weg.
Deze bundel voor leerkrachten bestaat uit 6 onderdelen:
1. Een audiovisueel gedeelte (videofragmenten);
2. Drie pijlers voor herinneringseducatie;
3. Lesmogelijkheden;
4. Leesteksten en een tijdlijn;
5. ‘Uit het archief’: tijdsdocumenten;
6. Suggesties voor aanvullende activiteiten

In 2019 was het 75 jaar geleden dat Antwerpen werd bevrijd van de Duitse bezetting. Met het verstrijken van de tijd wint het doorgeven van dit verleden aan toekomstige generaties aan belang.

Daarom kwamen op zondag 3 februari 2019 mensen naar het FelixArchief met hun verhalen, voorwerpen en documenten uit de Tweede Wereldoorlog. De getuigenissen werden opgetekend.

Van meegebrachte voorwerpen werd een foto en een beschrijving gemaakt, zodat het bijbehorende verhaal bewaard blijft.

Een deel van het materiaal (zowel audio als de verzamelde archiefstukken) heeft als basis gediend voor een tentoonstelling.

De gesprekken met Tineke Wibaut (1922-1996, schoondochter van de bekende Amsterdamse wethouder Wibaut) en mw. Wijnalda concentreren zich rond hun ervaringen in het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog en hun daaropvolgende internering in kamp Vught en vervolgens in het vrouwenconcentratiekamp Ravensbrück. Zij spreken onder meer over het werk dat zij in Vught voor Philips verrichtten en in Ravenbrück voor het Duitse elektronicaconcern Telefunken.

Geïnterviewde(n): mw. V.E. Wibaut-Guilonard (4x), mw. Wijnalda (3x)

Onderwerp: Tweede Wereldoorlog, verzet, kamp Vught, vrouwenconcentratiekamp Ravensbrück

“Werden er in de oorlog films gemaakt?”, vraagt men je vaak als je zegt dat je al jarenlang onderzoek doet naar de Nederlandse film in de Tweede Wereldoorlog. Jawel, je kunt het zo gek niet bedenken of het is in Nederland in die tijd gemaakt: speelfilms, documentaires, propagandafilms, animatiefilms, reclamefilms en jeugdfilms.

Egbert Barten interviewde ten behoeve van zijn onderzoek naar De Nederlandse filmindustrie tijdens de Tweede Wereldoorlog de volgende personen:

H.N.J. Beekman, F.P. van den Berg, Joop van Essen, A.C.J. Holla (2x), mw. Hornecker, Frits Kahlenberg, Jan Koelinga (2x), A.W.H. Kommer, R.J. Meijer (3x), E. van Moerkerken, Th.E. van Putten (2x), Gerard Saan, B.P. Wijnberg (2x).

In de Filmkrant van Juli/Augustus 2002, nr 235 verschijnt een artikel over dit onderwerp.

Dr. E.J.W. Verwey, curator van de RUU, nam het initiatief tot een onderzoek naar het Philips-commando in het concentratiekamp Vught, na een reünie van personen die erbij betrokken waren geweest. 
Verwey had zelf ook in het kamp gezeten. Via prof. von der Dunk werd student W. Velema bereid gevonden het onderzoek uit te voeren en een doctoraalscriptie over het onderwerp te schrijven.
Braakman, Laman Trip, Peeters en De Wit worden tezamen geïnterviewd. Zij waren indertijd bij de leiding van het Commando betrokken en hadden zo met de dagelijkse praktijk van ‘Vught’ te maken. Met Philips en Rathenau wordt tevens meer algemeen gesproken over het Philipsconcern in de periode 1940-45. F. Philips, ten tijde van het gesprek president van de Raad van Bestuur van de NV Philips, was toen directeur van de Philips-fabrieken in Eindhoven. Rathenau was onder meer betrokken bij de joodse (SOBU) werkplaats van Philips. Op het moment dat het gesprek plaatsvond was hij bijzonder hoogleraar wis- en natuurkunde aan de Gemeentelijke Universiteit van Amsterdam.

In de jaren 1985-1990 zijn interviews opgenomen met 57 mensen die een belangrijke rol hebben gespeeld in Drenthe tijdens de Tweede Wereldoorlog. De meeste geïnterviewden waren actief in het Drentse verzet. Veel getuigenverhalen gaan dan ook over verzetsdaden, zoals de overval op het Huis van Bewaring in Assen in 1944, de acties van Knokploeg Noord in het noorden van Drenthe, burgemeester Wytema van Beilen, die weigerde mee te werken aan deportaties van Joden en het gehucht Nieuwlande waar 300 tot 400 ondergedoken Joden de oorlog overleefden, onder meer dankzij verzetsman Johannes Post. Ook zijn slachtoffers van de oorlog geïnterviewd. Daarnaast komen collaborateurs aan het woord die geanonimiseerd hun verhaal hebben verteld. Een van de nsb’ers over wie verteld wordt, was Jacob Luitjens, bijgenaamd De schrik van Roden.
De interviews zijn nu beschreven en deels op internet geplaatst.
Interviews die om privacyredenen niet vrij kunnen worden gegeven, zijn te beluisteren bij het Drents Archief

Verzetsfilm / M. Levie, 1945-1950

Beeldnummer: 2209-AV7562
Collectie Groninger Archieven

BEELDBANKWO2.NL/NL

_{https://hdl.handle.net/21.12105/11B492F44A8440919F7B3D8AF4D8EA72}

De website De Tweede Wereldoorlog in muziek gaat over de betekenis van muziek in de Tweede Wereldoorlog in het toenmalige Koninkrijk der Nederlanden. Met steun van Erfgoed van de Oorlog van het Ministerie van VWS heeft stichting MusicForce acht getuigenverhalen (waarvan zes verfilmd) vastgelegd.

Interviews met 14 getuigen die over hun ervaringen tijdens de bezetting en bevrijding van Groningen en de omgeving vertellen.

‘In het licht van de bevrijding’ is een achtdelige serie door Charles van den Berg waarin hij praat met 8 personen die persoonlijk de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt.

In 2005 is, in het kader van de 60ste herdenking van de bevrijding van Venlo, de serie uitgezonden door Omroep Venlo in het radioprogramma Venlo Plus.