menu
Geef een of meerdere zoektermen op.
Gebruik dubbele aanhalingstekens om in de exacte woordvolgorde te zoeken.

Online leren met het US Holocaust Memorial Museum

 

Als een van de grootste en belangrijkste musea en herdenkingscentra over de Holocaust heeft het United States Holocaust Memorial Museum (USHMM) een uitgebreid aanbod aan lesmateriaal over de Holocaust, zowel om online les mee te geven als om in de klas te gebruiken. Naast gerichte lesplannen voor elk onderwijsniveau heeft de website van het museum een indrukwekkende Encyclopedie van de Holocaust en zijn honderden (primaire) bronnen en foto’s over de Holocaust vrij toegankelijk, en waar nodig vertaald in het Engels.

In de encyclopedie is allerlei informatie te vinden, over personen, plaatsen, gebeurtenissen en ontwikkelingen. Op een zeer toegankelijke wijze is deze informatie zowel via beeld, geluid als video te benutten voor zowel binnen als buiten de les.

Auschwitz, ons verhaal

 

De documentaire “Auschwitz, ons verhaal” is beschikbaar voor vertoning in onderwijsinstellingen!

Enkel docenten van onderwijsinstellingen (hoogste klas lager onderwijs en middelbaar, voortgezet, hoger onderwijs) kunnen toegang aanvragen tot een besloten gedeelte van de site, met daarop de documentaire van 40 minuten en het document met achtergrondinformatie en een educatieve les met vragen op twee niveaus.

 

Ben je docent? Aarzel niet en vraag de toegang op door het sturen van een email aan  onsverhaal@smolinski.nl vanaf het email account van de school. Dan kun je de inhoud bekijken en in de klas gebruiken. Heb je al een wachtwoord? Klik dan hier

Het bijbehorende lesmateriaal, inclusief een Handleiding voor de docent

 

De documentaire is ook te vinden via het menu “Op School”.

 

N.B. Leerlingen die meer interviews willen zien of een scriptie willen schrijven kun je ook doorverwijzen naar de “Interviews” pagina op deze website.

Archief Colleges Beeld en Geluid

Het archief van Beeld & Geluid is voor creatieve mediamakers van onschatbare waarde. Gearchiveerde televisie-uitzendingen, documentaires, radio-uitzendingen, geluidsopnames, foto’s en amateurfilms: allemaal potentiële content voor het verhaal wat jij wil vertellen. En een uitstekende bron voor research en onderzoek. Maar hoe kom je bij dat materiaal? Van wie is het? Wat mag je gebruiken?

 

Archiefcolleges zijn cursussen en masterclasses die bij de opleidingen worden gegeven of deel uitmaken van specifieke trajecten. Praktisch en inspirerend, via modules of op maat. 

 

VOOR WIE?
Wij richten ons op: 

  • Studenten aan kunst- en mediaopleidingen, ook masteropleidingen
  • Studenten van beroepsopleidingen en -cursussen 
  • Deelnemers aan artists-in-residence-trajecten 
  • Makers aangesloten bij beroepsverenigingen
  • Deelnemers aan talentontwikkelingstrajecten van Beeld & Geluid en haar partners.

 

Vul het formulier in als je contact wilt over de Archiefcolleges. Als student kan je je ook zelf aanmelden. Of mail direct met Kristina Petrasova.

Foto: School voor Vrouwenarbeid – Museum Rotterdam – CC BY

Module 1: Kennismaking

We gaan in op de collectie van Beeld & Geluid en ter inspiratie laten we eerdere projecten en samenwerkingen zien. Beeldresearchers en/of conservatoren van Beeld & Geluid vertellen over het zoeken in de collectiecatalogus en hoe de collectie is opgebouwd. Hoe wordt bepaald wat wel en niet wordt gearchiveerd? 

En praktisch: waar begin je met je research, hoe beheer je je resultaten en hoe houd je rekening met de context van het materiaal? Uiteraard tonen we veel voorbeelden van beschikbare content. 

Voor eerstejaars studenten is deze module vooral een inleiding op archiefgebruik. Met meer ervaren makers gaan we dieper in op het opbouwen van het onderzoek.

Foto: Rijksmuseum – Public Domain

Module 2: Bewustwording

Deze module is een laagdrempelige introductie op auteursrecht. Voor creatief hergebruik zijn bijvoorbeeld het publiek domein, citaatrecht en portretrecht relevant. Achteraf clearen kan je problemen opleveren voor het verhaal dat je wilt vertellen. Hoe kan je al tijdens het zoeken goed inschatten of je een licentie op het materiaal kan verkrijgen? En wat gaat dat kosten? Soms mag je materiaal gratis gebruiken, wat zijn de voorwaarden? 

We gaan ook in op de ethiek. Hoe ga je om met gevoelig historisch beeldmateriaal in een eigentijdse productie? Hoe ga je om met privacy en de context? 

We geven aansprekende voorbeelden en nodigen deelnemers uit met specifieke vragen te komen.

Foto: Denken en Dromen – Museon – CC BY

Module 3: Inspiratie

Een module over de liefde voor het archief. Bekende makers uit verschillende disciplines vertellen hoe archiefmateriaal je werk kan verrijken en tonen voorbeelden van aansprekende en bijzondere film- en/of kunstprojecten.

Content uit het archief vergroot de mogelijkheden van het maakproces, geeft verdieping aan de onderwerpen en biedt grote mogelijkheden in zowel lineaire als non-lineaire narratieven. Archiefmateriaal kan bijdragen aan de vorming van de eigen taal en werkpraktijk.

Foto: Wellcome Collection, United Kingdom – CC BY

Op maat

Naast de basis modules is er veel meer kennis bij Beeld & Geluid die relevant zou kunnen zijn voor studenten en professionals in de creatieve industrie. Per behoefte en onderwijsinstelling kunnen extra modules worden ingericht, zoals archiveren voor makers en het gebruiken van data in je onderzoek.

Verhalenhuis Belvédère

Voor (Rotterdamse) scholen maakt Verhalenhuis Belvédère educatieve programma’s op maat over burgerschap, taal en de ontmoeting met de stad.

 

Burgerschap / Ontmoeten

Het Verhalenhuis biedt een laagdrempelige ontmoetingsplek waar je kennis maakt met de verhalen van Rotterdammers. Met deze ontmoetingen worden verbindingen gelegd en vooroordelen doorbroken. Je maakt kennis met nieuwe perspectieven en andere denkwijzen en je verbindt je met de stad.

 

Migratiegeschiedenis

Het Verhalenhuis organiseert workshops en faciliteert ontmoetingen waarin de (migratie)geschiedenis van verschillende Rotterdamse gemeenschappen centraal staat: om in verbinding met elkaar te komen is het van belang om kennis te nemen van elkaars geschiedenis.

 

Verhaal & Taal

We nodigen leerlingen uit om te vertellen over hun leven en een nieuwsgierige en luisterende houding aan te nemen. Verhalen zijn een laagdrempelige manier om met taal bezig te zijn en kunnen een brug vormen tussen de leerling en zijn omgeving.

Oral history en geschiedenisonderwijs

In vergelijking tot andere landen wordt oral history nauwelijks ingezet in het klaslokaal. In het discussiedossier ‘Oral history en geschiedenisonderwijs,’ uit 2018, samengesteld en ingeleid door Susan Hogervorst, wordt gesteld dat oral history ook in Nederland een prominentere plek moet krijgen in het geschiedenisonderwijs. Niet alleen geven mondelinge bronnen leerlingen toegang tot het recente verleden, maar ze stimuleren hen vooral om na te denken over de betrouwbaarheid en representativiteit van bronnen die terugpraten.

 

In het eerste artikel presenteert Tim Huijgen de resultaten van een vragenlijst die is afgenomen bij Nederlandse docenten en leerlingen. Beide groepen waren over het algemeen positief over het gebruik van mondelinge geschiedenis, maar het werd nauwelijks toegepast in het klaslokaal en docenten krijgen hierbij nauwelijks ondersteuning.

 

Het tweede artikel bespreekt Marloes Hüsken verkennend onderzoek naar mogelijkheden van oral history in het hoger onderwijs. Ze concludeert dat oral history bijdraagt aan de ontwikkeling van empathie en interdisciplinaire vaardigheden, maar dat historisch redeneren en kritisch denken soms in de weg worden gestaan door de aura van authenticiteit.

 

De laatste twee bijdragen gaan over de digitalisering van mondelinge bronnen en de toepassingen hiervan in het onderwijs. Redacteur Susan Hogervorst schrijft over een experiment in het klaslokaal waarbij ooggetuigenverhalen enerzijds en video-interviews en uitgeschreven interviews anderzijds met elkaar werden vergeleken. Volgens Hogervorst zijn video-interviews een geschikte mengvorm van enerzijds oraliteit en authenticiteit, maar ook afstand, die bij directe ooggetuigenverhalen vaak verloren gaat.

 

Tenslotte schrijft Norah Karrouche dat het waardevol is om leerlingen zelf hun afgenomen interviews te leren digitaliseren. Voor leerlingen is dit een goede manier om een plek in het historische proces te verkennen, waarbij ze zelf bronnen creëren en bewaren.

GeschiedenisLab Workshops oral history

Interactieve workshops voor studenten geschiedenis, maar ook voor medewerkers van erfgoedorganisaties. Over het interviewen en over hoe je ongehoorde verhalen een plek kunt geven in de archieven.

Recent voor de Erasmus Universiteit (t.b.v. het college ‘Rotterdamse verhalen’, over het Nederlandse koloniale verleden, waarbij studenten onderzoek doen naar de beleving van die geschiedenis door Surinaamse en Antilliaanse Rotterdammers en de betekenis voor hun leven nu), het Maritiem Museum (t.b.v. onderzoek naar hoe het was om te  werken op een graanelevator) en Dig it Up (over de vrouwenbeweging in Rotterdam).

Oral History in de klas

Oral history (mondelinge geschiedenis) heeft op dit moment geen vaste plaats in het geschiedenis curriculum van het voortgezet onderwijs of op Nederlandse lerarenopleidingen. Dit is een, in onze ogen, gemiste kans omdat het een methode is die voor (geschiedenis)onderwijs veel kan betekenen. Met deze site willen we graag een bijdrage leveren aan het toegankelijk maken van oral history in de klas.

 

We richten ons op studenten aan lerarenopleidingen en docenten in het voortgezet en hoger onderwijs. De site biedt voorbeelden van oral history interviews gemaakt door studenten, te downloaden lesmateriaal om in de klas oral history te gebruiken en handreikingen om zelf een oral history project met leerlingen te starten.

 

Oral history onderwijs is bij uitstek geschikt voor het vak geschiedenis, het leergebied mens en maatschappij en burgerschapsonderwijs.