In tijden waarin racisme, antisemitisme en polarisatie je om de oren slaan, is het van belang om deze moeilijke onderwerpen zo vroeg en goed mogelijk bespreekbaar te maken. Na de Oorlog vertelt daarom de familieverhalen uit de Tweede Wereldoorlog aan kinderen en jongeren om hen te confronteren met discriminatie en ontmenselijking op grote schaal.  Op zo’n manier dat het verhaal als het ware onder je huid kruipt.

Vanuit de kracht van het persoonlijke verhaal maken onze gastsprekers een link naar de hedendaagse maatschappelijke ontwikkelingen; in de wereld, Nederland, de klas en bij de leerling zelf. Uiteindelijk draait het om de vraag hoe de leerling zichzelf verhoudt tot zaken zoals racisme en polarisatie. Daar houden wij hen een spiegel voor.

Om onze gastsprekers beslagen ten ijs te laten komen, ontwikkelen zij hun verhalen in tekst, vorm en beeld onder professionele begeleiding. Tijdens dit traject dat ruim vier maanden duurt, worden hun presentatie- en didactische vaardigheden getraind.

Een gastles bij Na de Oorlog bestaat uit een beeldend verhaal, een reflectie in de vorm van een gesprek/discussie en een actieve component.

Het archief van Beeld & Geluid is voor creatieve mediamakers van onschatbare waarde. Gearchiveerde televisie-uitzendingen, documentaires, radio-uitzendingen, geluidsopnames, foto’s en amateurfilms: allemaal potentiële content voor het verhaal wat jij wil vertellen. En een uitstekende bron voor research en onderzoek. Maar hoe kom je bij dat materiaal? Van wie is het? Wat mag je gebruiken?

Archiefcolleges zijn cursussen en masterclasses die bij de opleidingen worden gegeven of deel uitmaken van specifieke trajecten. Praktisch en inspirerend, via modules of op maat. 

VOOR WIE?
Wij richten ons op: 

• Studenten aan kunst- en mediaopleidingen, ook masteropleidingen
• Studenten van beroepsopleidingen en -cursussen 
• Deelnemers aan artists-in-residence-trajecten 
• Makers aangesloten bij beroepsverenigingen
• Deelnemers aan talentontwikkelingstrajecten van Beeld & Geluid en haar partners.

Vul het formulier in als je contact wilt over de Archiefcolleges. Als student kan je je ook zelf aanmelden. Of mail direct met Kristina Petrasova.

Module 1: Kennismaking

We gaan in op de collectie van Beeld & Geluid en ter inspiratie laten we eerdere projecten en samenwerkingen zien. Beeldresearchers en/of conservatoren van Beeld & Geluid vertellen over het zoeken in de collectiecatalogus en hoe de collectie is opgebouwd. Hoe wordt bepaald wat wel en niet wordt gearchiveerd? 

En praktisch: waar begin je met je research, hoe beheer je je resultaten en hoe houd je rekening met de context van het materiaal? Uiteraard tonen we veel voorbeelden van beschikbare content. 

Voor eerstejaars studenten is deze module vooral een inleiding op archiefgebruik. Met meer ervaren makers gaan we dieper in op het opbouwen van het onderzoek.

Module 2: Bewustwording

Deze module is een laagdrempelige introductie op auteursrecht. Voor creatief hergebruik zijn bijvoorbeeld het publiek domein, citaatrecht en portretrecht relevant. Achteraf clearen kan je problemen opleveren voor het verhaal dat je wilt vertellen. Hoe kan je al tijdens het zoeken goed inschatten of je een licentie op het materiaal kan verkrijgen? En wat gaat dat kosten? Soms mag je materiaal gratis gebruiken, wat zijn de voorwaarden? 

We gaan ook in op de ethiek. Hoe ga je om met gevoelig historisch beeldmateriaal in een eigentijdse productie? Hoe ga je om met privacy en de context? 

We geven aansprekende voorbeelden en nodigen deelnemers uit met specifieke vragen te komen.

Module 3: Inspiratie

Een module over de liefde voor het archief. Bekende makers uit verschillende disciplines vertellen hoe archiefmateriaal je werk kan verrijken en tonen voorbeelden van aansprekende en bijzondere film- en/of kunstprojecten.

Content uit het archief vergroot de mogelijkheden van het maakproces, geeft verdieping aan de onderwerpen en biedt grote mogelijkheden in zowel lineaire als non-lineaire narratieven. Archiefmateriaal kan bijdragen aan de vorming van de eigen taal en werkpraktijk.

Op maat

Naast de basis modules is er veel meer kennis bij Beeld & Geluid die relevant zou kunnen zijn voor studenten en professionals in de creatieve industrie. Per behoefte en onderwijsinstelling kunnen extra modules worden ingericht, zoals archiveren voor makers en het gebruiken van data in je onderzoek.

Bij Oral History leggen we persoonlijke herinneringen van ooggetuigen vast door middel van interviews. Deze persoonlijke verhalen geven het verleden kleur. Soms is dit lastig met objectieve bronnen in het depot. De verhalen vertellen de menselijke kant van de geschiedenis en raken ons. In dit Oral History project maken de leerlingen van Lingecollege kennis met de geschiedenis van de Molukse gemeenschap in Tiel.

Het project begint met een interview les op school door schrijver Ronald Giphart en een introductie op de Molukse geschiedenis door Benji Sariwating van Buah Hati. Vervolgens gaan de leerlingen naar het Regionaal Archief Rivierenland voor een rondleiding door het depot met verschillende archiefstukken over de geschiedenis van Molukkers in Tiel. Na de rondleiding interviewen ze in groepjes een Molukse oudere over zijn of haar leven. In de laatste stap kiezen de leerlingen tussen een schrijfworkshop van Giphart of een workshop van vakdocent Ninja Heevel van Zinder en maken ze een artikel of illustratie voor een gezamenlijke krant.

Stichting In mijn Buurt staat voor leren door ontmoeting tussen jong en oud. Sinds 2015 koppelen wij basisschoolleerlingen aan ouderen met als doel begrip voor de ander te creëren en vooroordelen te doorbreken. Tijdens persoonlijke ontmoetingen interviewen de kinderen ouderen over een deel van de Nederlandse geschiedenis, zoals het koloniale verleden, migratie of de Tweede Wereldoorlog. In workshops leren de kinderen hoe zij zelf de verhalen kunnen doorvertellen.

Dit ontmoetingsonderwijs, waar inmiddels ruim 3000 kinderen aan deelnamen, is een nieuwe manier van leren. Niet de lesboeken staan centraal, maar het contact tussen verschillende generaties en de persoonlijke historie van mensen in de eigen buurt. Aan het eind van het programma ontvangen de leerlingen de titel Erfgoeddrager, waarmee ze beloven verantwoordelijkheid te nemen voor het verhaal van de oudere en hun buurt.

Voor (Rotterdamse) scholen maakt Verhalenhuis Belvédère educatieve programma’s op maat over burgerschap, taal en de ontmoeting met de stad.

Burgerschap / Ontmoeten

Het Verhalenhuis biedt een laagdrempelige ontmoetingsplek waar je kennis maakt met de verhalen van Rotterdammers. Met deze ontmoetingen worden verbindingen gelegd en vooroordelen doorbroken. Je maakt kennis met nieuwe perspectieven en andere denkwijzen en je verbindt je met de stad.

Migratiegeschiedenis

Het Verhalenhuis organiseert workshops en faciliteert ontmoetingen waarin de (migratie)geschiedenis van verschillende Rotterdamse gemeenschappen centraal staat: om in verbinding met elkaar te komen is het van belang om kennis te nemen van elkaars geschiedenis.

Verhaal & Taal

We nodigen leerlingen uit om te vertellen over hun leven en een nieuwsgierige en luisterende houding aan te nemen. Verhalen zijn een laagdrempelige manier om met taal bezig te zijn en kunnen een brug vormen tussen de leerling en zijn omgeving.

Interactieve workshops voor studenten geschiedenis, maar ook voor medewerkers van erfgoedorganisaties. Over het interviewen en over hoe je ongehoorde verhalen een plek kunt geven in de archieven.

Recent voor de Erasmus Universiteit (t.b.v. het college ‘Rotterdamse verhalen’, over het Nederlandse koloniale verleden, waarbij studenten onderzoek doen naar de beleving van die geschiedenis door Surinaamse en Antilliaanse Rotterdammers en de betekenis voor hun leven nu), het Maritiem Museum (t.b.v. onderzoek naar hoe het was om te  werken op een graanelevator) en Dig it Up (over de vrouwenbeweging in Rotterdam).

Stichting De Muren hebben Oren biedt basisscholen een zesweeks project, waarin de (migratie)geschiedenis vanaf 1940 tot nu centraal staat.
De samenwerking tussen de twee klassen levert prachtige ontmoetingen op.

Het project hanteert een inclusieve aanpak. De diversiteit in de stad, die ook terug te vinden is in de klassen, vormt de rode draad.

We richten ons op alle belangrijke en bepalende momenten die sinds de Tweede Wereldoorlog tezamen de geschiedenis van onze stad hebben gevormd. Hieronder vallen de Tweede Wereldoorlog in Nederland en Nederlands-Indië, de komst van migranten uit de voormalige koloniën, de komst gastarbeiders en latere arbeidsmigranten en de komst van vluchtelingen.

Als stadsbewoner maak je onderdeel uit van de stad en daarmee ook van de stadsgeschiedenis. Wij geven leerlingen van groep 7 en 8 de kans hun eigen en andermans familie hierover vragen te stellen.