Sporen van staal – Demka, het verhaal van de arbeiders
Jos Bours e.a.
Uitgeverij Van Himbergen, Utrecht 1987
ISBN: 9789071073021
Het is een zeldzaamheid geworden: de stoere arbeiders die onlosmakelijk verbonden zijn met hun werkplek. In het boek “Sporen van Staal” krijgen ze ongecensureerd het woord. Deze oral history, samengesteld door de medewerkers van de Utrechtse buurttheatergroep Stut, werpt een licht op de ervaringen van de werknemers van de voormalige staalfabriek Demka in Utrecht. Het verhaal dat wordt verteld, gaat verder dan alleen de ontberingen; het schildert ook het diepe gevoel van toewijding dat deze werknemers voor hun bedrijf koesterden.
Van wat ooit het “levende kerkhof” was, zoals de voormalige werknemers liefdevol hun bedrijf noemden, blijft niet veel meer over dan overwoekerde funderingen en een straat die eindigt bij de desolate leegte. Alleen de straatnamen in het industrieterrein Lage Weide, ooit het epicentrum van de Utrechtse ijzer- en staalindustrie, dragen nog de geur van vervlogen tijden. Bij de sluiting van een van de laatste staalbedrijven in Utrecht belandden de arbeiders op de schroothoop van de arbeidsmarkt, uitgeput en aan de kant gezet.