In 2024 is het dertig jaar geleden dat de grootschalige transformatie van de ‘betonnen’ Bijlmer werd ingezet. Een groot deel van het stedenbouwkundig plan werd gesloopt of gerenoveerd. Met de sloop verloren (oud-)bewoners herinneringen en werd hun geschiedenis weggevaagd.

In het project Bijlmer Oral History onderzoekt, archiveert en presenteert Liz Dautzenberg deze verloren sociale geschiedenis van de Amsterdamse woonwijk. Het resultaat is een verzameling verhalen met persoonlijke herinneringen over de opkomst en ondergang van de ‘oorspronkelijke’ betonnen Bijlmer (1968-1998), verteld door de ogen van de (oud-)bewoners en gepresenteerd in een digitale omgeving.

Met dit project wordt een eerste aanzet gedaan om de recentere en onderbelichte stadsgeschiedenis van de Bijlmer van binnenuit te documenteren en op een toegankelijke manier te presenteren. Het doel is om bredere inzichten vanuit de geschiedenis te bevorderen en te vergroten.

Deze beeld- en geluidsbank is het resultaat van het gelijknamige project mondelinge geschiedenis dat plaatsvond tussen 2007 en 2010. 
Historici, personeelsleden en oud-personeelsleden van het OPZ, vrijwilligers en jongeren hebben in die periode allerlei getuigen geïnterviewd over de laatste tientallen jaren van de eeuwenoude Geelse gezinsverpleging. Luister naar hun verhalen, bekijk oude foto’s en laat zo een stukje geschiedenis van de gezinsverpleging tot leven komen!

Het verleden van de gezinsverpleging in Geel maakt onmiskenbaar deel uit  van het Vlaamse en zelfs internationale culturele erfgoed. Het doel van het project “Tussen de mensen… de spraakmakende geschiedenis van de Geelse gezinsverpleging.” is om aan de hand van interviews een collectie mondelinge bronnen  over de Geelse gezinsverpleging in al zijn aspecten aan te leggen en te valoriseren door diverse manieren van erfgoedontsluiting. Centraal staat de vraag hoe het was om in de gezinsverpleging te leven en/of te werken. Tezelfdertijd wil dit project ook zicht krijgen op particuliere collecties (foto’s, objecten, …) rond de thuisverpleging.

Op 4 februari 1997, precies een maand na de laatste Elfstedentocht en 5 dagen voor de carnaval werd varkenspest in Boekel vastgesteld op een bedrijf in Venhorst. Zoals er bij corona gesproken wordt over ‘patiënt-nul’, was dit bedrijf zogezegd ‘bedrijf-nul’. Naar later bleek waren er toen al veel meer besmettingen. En net als bij corona was de crisis groter en duurde de varkenspest veel langer dan iedereen in het begin dacht.
Samen met drie betrokkenen van destijds: de gemeentesecretaris, een dierenarts en een varkenshouder, kijken we terug op de gebeurtenissen, waarmee Boekel plots op de voorpagina’s van de landelijk dagbladen belandde. Ieder die er toen bij was, zal zijn eigen verhaal hebben. We hopen dat de drie persoonlijke verhalen in dit artikel aanleiding zullen zijn ook andere, nog niet vertelde verhalen te vertellen.

Crisis in Nederland is gebaseerd op 15 van 74 interviews van het oral history project (1974-1975) onder leiding van J.Talsma en P. de Rooy aan de Universiteit van Amsterdam. Voor de publicatie zijn drie aanvullende interviews gedaan.

Over de gespreksvoering wordt het volgende meegedeeld: ‘De vragen dienden het verhaal zo min mogelijk te storen, integendeel de geïnterviewden te stimuleren tot het ophalen van herinneringen die ze zelf belangrijk vonden.’ 

Over dit oral history project wordt geschreven dat het een aaneenrijging van problemen rond interviews (intrekken van toestemmingen, terugvragen van geluidsbanden enzovoort) is, waardoor de weigeraars onbedoeld toch een interessant beeld van de machts-verhoudingen in deze gemeenschap geven. (Ton Wagemakers in: Mondelinge geschiedenis – over theorie en praktijk van het gebruik van mondelinge bronnen, pg. 34)

“Als je de lectuur leest van al die mijnbouwkundigen of die hoge pieteberen, dan zeg je: ‘Nou, dat is een heel aardige zaak, die mijnen!’ Maar kijk, ik geloof dat als je als generaal ergens in een frontoorlog een boek daarover schrijft, dat het dan een veel aardiger boek wordt, dan als die vent in de drek en de modder wat schrijft – die man die zijn eigen kameraden moet afmorksen.

Die man onderop, die het maar naar boven moet zien te brengen, en die man achter zijn riant bureau, dat is een heel verschil. Die lectuur van de heren over de geschiedenis van de mijnindustrie, dat is misschien wel aardig, maar die is heel anders dan als ik de geschiedenis van de mijnen zou schrijven. En u mag rustig van me weten dat ik zulke boeken van die heren met gemengde gevoelens lees.”

Wim Nijsten (oud-mijnwerker), Jos Bours (dramaturg) en Marlies Hautvast (buurtwerkster) vroegen zestig oud-mijnwerkers in Limburg naar hun leven en hun werk. Dit boek is het resultaat. Het werd een geschiedenis van onderen; een boek dat zich laat lezen als een roman, en als een inleiding in de economie. Geen ronkend gedenkboek, maar verhalen om te onthouden.

Van uit het Culinair Historisch Erfgoedcentrum onderzoeken en rubriceren publiceren wij het belang van het conserveren van voeding. Het belang van het bewaren van landbouwoverschotten dit binnen het kader van verantwoord maatschappelijk ondernemen. Duurzaamheid staat hoog in het vaandel.

Lekker voor later wil onderzoeken welke methoden nog zijn overgebleven van de generatie die zich hier mee bezig hield. En welke technieken worden nu nog toegepast. Is dit nog mogelijk in multicultureel Nederland. Oraal overgedragen verhalen spelen hierin een grote rol. Het vastleggen van deze verhalen zijn vastgelegd in een boek “Alleen de geur blijft hangen. Een herinnering aan een eetmoment”.

Dit rijk geïllustreerde boek zal ongetwijfeld het stempel krijgen van Culinair erfgoed. En terecht. Het Culinair Historisch Kookmuseum in Appelscha heeft, na een geslaagde oproep om reacties, ruim zes jaar persoonlijke herinneringen aan een eetmoment verzameld. Dat heeft een schat aan kostelijke verhalen en recepten opgeleverd. Met als resultaat een boek dat vele auteurs telt uit heel Nederland. Zij tekenden historische ervaringen op over onvergetelijke eetmomenten tijdens de oorlog, feestdagen en bijzondere familiegebeurtenissen zoals geboorten, huwelijken en overlijden. Compleet met bijbehorend fotomateriaal.

Aan dit unieke, waardevolle boek is geen wetenschappelijk onderzoek vooraf gegaan. Trends en traditie worden ingevuld vanuit overleveringen door de schrijvers. Levendig, emotioneel, traditioneel, verrassend en af en toe onthutsend. U vindt het allemaal in dit unieke boek, een document om te koesteren.

In het verleden zijn er verhalen over de begintijd van de polder verzameld in de Noordoostpolder en in Oostelijk Flevoland. In Zuidelijk Flevoland was de urgentie minder groot omdat dat deel van Flevoland als laatste, in 1968, is drooggevallen en de mensen van het eerste uur een stuk jonger zijn dan de pioniers uit de Noordoostpolder. Maar toch alweer  meer dan 50 jaar geleden.

In 2018 startte Landschapsbeheer Flevoland het project Oral History Zeewolde. In samenwerking met vrijwilligers en de gemeente Zeewolde werd het verhaal van Zeewolde opgetekend door het afnemen van in totaal 30 interviews. Geïnterviewd werden de eerste bewoners van het gebied wat nu de gemeente Zeewolde is. Van jachtopzieners tot agrariërs en van de eerste huisarts tot de eerste inwoner van het nieuwe dorp Zeewolde. 

De verhalen van deze polderpioniers hebben geleid tot het schrijven van een boek door Lenie Hanse.

Fragmenten uit de interviews worden gepubliceerd op Flevolands Geheugen. Een aantal fragmenten leest u hier.

De mooiste verhalen zijn door historica Lenie Hanse-Bolle gebundeld en van tekst voorzien in Zover je keek was er niks. Ooggetuigen over de geschiedenis van het Flevolandse landschap.

De visie van ontginners en eerste bewoners op het landschap en de natuur van onze bijzondere provincie blijft boeien. Reden voor Landschapsbeheer Flevoland om van hun verhalen een StoryMap te maken, die digitaal voor iedereen te bekijken is. 

‘Zover je keek was er niks’ neemt de lezer op aantrekkelijk wijze mee in het verhaal van de ontginning en ontwikkeling van Flevoland. Door te klikken op een intelligente kaart wordt de lezer geprikkeld met tekst, foto’s, multimedia en interactieve functies. Een ideale manier om thuis mee te leven met de pioniers die Flevoland hebben gemaakt tot wat het nu is.

Hoe zag de drooggevallen zeebodem eruit? Wat groeide er als eerste? Wanneer en hoe kwamen er dieren naar het nieuwe land? Hoe is het om te boeren op pas drooggevallen zeebodem en hoe zag het jonge landschap eruit?

Vindt het antwoord op deze en andere vragen over de natuur en het landschap in de beginperiode van de Noordoostpolder en Oostelijk Flevoland.

Museum de Schat van Simpelveld legt met oral history de verhalen van de laatste nonnen van het klooster vast.

Ontdek het tuinbouwverleden van Destelbergen, Lochristi, Melle, Merelbeke, Oosterzele en Sint-Lievens-Houtem! Uit goeie grond laat je kennis maken met het verleden van de bloemisterijen, boomkwekerijen en de witloofteelt via een aantal toeristische belevingselementen!

Herbeleef het tuinbouwverleden via interactieve audiopunten en fiets- en wandelroutes in de regio.

• Georgette Collin
• Jacques Sonneville
• Marc Roggeman
• André Baert
• Cecile De Pauw
• Vien Floré
• Philippe Nimmegeers
• zuster Marguerita
• Carlo De Cooman
• Jean-Pierre Bouckaert
• Simonne Van De Kerkhove-Volckaert
• Noël De Neve
• Adrien Rahoens
• Charel Van De Slijke
• Antoine Van De Keere
• André Paerewijck
• Herman D’Hauwers