Indische en Molukse patiënten van sanatoria

Podcastserie over Indische bewoners van sanatorium Oranje Nassau Oord in Wageningen

Over ‘Zwarte Sinterklaas’ en de zorg voor repatrianten met tuberculose

In de podcast staat de vraag centraal hoe Indische en Molukse Nederlanders met tuberculose in Nederland werden opgevangen en verzorgd en hoe zij hun verblijf in het sanatorium hebben ervaren. Centraal staan gebeurtenissen eind jaren vijftig in Oranje Nassau’s Oord (O.N.O.), een sanatorium voor longlijders in de gemeente Wageningen.

De podcastserie raakt actuele thema’s. Zo is er aandacht voor een uiterst besmettelijke, dodelijke ziekte (tuberculose) waarvoor patiënten in quarantaine of geïsoleerd moesten leven. Ook gaat het over de opvang van tienduizenden ontheemden die op korte termijn onderdak moesten krijgen. Dat gebeurde allemaal in een tijd van zeer hoge woningnood. In de podcast komen oplossingen langs die Den Haag destijds verzon voor deze problemen.

De maker van de podcastserie is historicus Anton van Renssen. De aanleiding voor het maken van de podcastserie zijn enkele documenten die hij ontdekte in het archief van zijn moeder. Zij werkte van 1957 tot 1959 als maatschappelijk werkster bij de gemeente Wageningen. Haar voornaamste taak was het begeleiden van Indische en Molukse Nederlanders in Oranje Nassau Oord. In haar archief bevindt zich een schrift met namen van mensen bij wie ze langsging om te helpen. Deze namenlijst diende als uitgangspunt voor de zoektocht naar oud-patiënten en hun nabestaanden. Die zoektocht leverde bijzondere verhalen op die in de podcast zijn te horen.

In de podcast vertelt Van Renssen het verhaal aan de hand van gesprekken met allereerst zijn moeder, maar ook met historici, oud-verpleegsters van O.N.O., de zoon van de geestelijk verzorger van het sanatorium, een Molukse oud-patiënt en een nabestaande van een Indische patiënte. Om het verhaal in de juiste context te kunnen plaatsen deed hij historisch onderzoek in diverse archieven.