Ruytermeisjes en Verkadevrouwen

‘(…) Weet wel wij hebben slechts één belang. Wij willen de vruchten plukken van onzen arbeid en deze kunnen wij alleen verkrijgen door eendrachtige samenwerking.’

Voor veel voormalige personeelsleden van de zoetwarenfabrikant Verkade betreft dit een overbekend citaat. In menige toespraak, jaarverslag of jubileumboek is deze uitspraak van de oprichter van Verkade, Ericus Verkade, weergegeven. Ericus sprak deze gedenkwaardige woorden uit op zondag 2 mei 1886, toen de Stoom Brood & Beschuitbakkerij ‘De Ruyter’ van start ging. Op het moment van deze rede, werkten er bij Verkade nog geen meisjes of vrouwen. Vijf jaren later, in 1891, deden de eerste blikkenpoetsters hun intrede. Vanaf die datum zijn vrouwen niet meer weg te denken uit de geschiedenis van Verkade. In de historie van Verkade zijn er zelfs periodes aan te wijzen waarin maar liefst viervijfde van het totale personeel uit vrouwen bestond.
Voor Ineke Hogema en Ivonne van der Padt reden genoeg om ‘het vruchten plukken van den vrouwenarbeid’ centraal te stellen. In die zin, dat ze in dit boek uitvoerig aandacht besteden aan de ervaringen en herinneringen van vier generaties werkneemsters. Ze waren of zijn in diverse functies werkzaam: aan het woord komen inpaksters, machineleidsters, secretaresses, personeelsfunctionarissen, maatschappelijk werksters, een laborante en nog diverse andere medewerksters. De oudste vrouw die in dit boek vertelt over haar bijdrage aan het succes van Verkade is geboren in 1901, de jongste die we in het kader van dit boek hebben gesproken, is zestig jaar later geboren, in 1961.
De totstandkoming van dit boek is evenzeer verkregen door ‘eendrachtige samenwerking’. In de allereerste plaats met de ruim zestig vrouwen die wij hebben geïnterviewd. Met veel enthousiasme hebben zij hun herinneringen aan het werkzame leven bij Verkade met ons opgehaald of hun huidige arbeidservaringen bij Verkade met Ineke Hogema en Ivonne van der Padt hebben gedeeld.

Zaans industrieel erfgoed