menu
Geef een of meerdere zoektermen op.
Gebruik dubbele aanhalingstekens om in de exacte woordvolgorde te zoeken.

Enkele Reis Rotterdam

 

De videofilm is gemaakt door Olivier Cohen Stuart en Frank Jan Kat, die met deze productie afstuderen aan de subfaculteit maatschappijgeschiedenis van de Erasmus universiteit.

 

Frank Jan Kat en Olivier Cohen Stuart hebben ruim een jaar aan de film gewerkt. Kat: „We hebben we veel ‘oral history’ moeten plegen. Het is ons gebleken dat deze ontwikkelingsperiode van Rotterdam een ondergeschoven kind is. Terwijl gedurende deze periode tóch de wortels van de stad Rotterdam zijn ontstaan. (…) Voor de interviews in onze film hebben wij ons met de tweede generatie migranten moeten ‘behelpen’. Tijdens ons onderzoek zijn we nog veel interessant materiaal tegengekomen, dat we in het kader van deze film niet kwijt konden, omdat we ons tot vijfendertig minuten hebben beperkt. We hebben veel materiaal verzameld dat nog uitgewerkt kan worden.

 

De revolutionaire ontwikkeling van de Maasstad rond de eeuwwisseling komt aan de orde, evenals de daarmee samenhangende toevloed van ‘migranten’ uit alle delen van Nederland, hun problemen en de opbouw van de Boerenzij, zoals Rotterdam-Zuid al snel werd genoemd.

 

Het historisch filmmateriaal is voorzien van door de van het Polygoonjournaal bekende Philip Bloemendaal nieuw ingesproken commentaar. Afwisselend komen in beeld: in hun huiskamer over hun jeugd pratende bejaarde oud-migranten, treffende fragmenten uit de VARA-serie Merijntje Gijzens jeugd, spotprenten van Albert Hahn en affiches van socialistische organisaties. Buiten beeld draagt Jules Deelder bij die tijd passende teksten voor en leest Dieuwertje Blok de verbindende teksten.

 

De gehele film is via YouTube te bekijken.

Oral history archief Jordaan

Riek Volkers-Van der Hoek na de voorstelling Verhalen van water, werk en leven, 18 december 1988 in het Open Haven Museum dat was gevestigd in Passagiersterminal van de Koninklijke Nederlandsche Stoomvaart Maatschappij (KNSM). Foto: Theo Veenboer

 

Mieke Krijger maakte rond 1985 audio- en filmopnames over mensen wier levens niet goed gekend zijn. Het betreft opnames van ouderen uit Amsterdamse volksbuurten, in het bijzonder de Jordaan, die rond 1900 zijn geboren en opgroeiden. Zij groeiden op met een generatie die rond 1875 en zelfs daarvóór zijn geboren.

Bijzonder in de vastlegde verhalen zijn de onderwerpen uit het dagelijkse leven, over leefomstandigheden- en leefcondities. 

Ook de toedracht tijdens het aardappeloproer , een oproer waarin vrouwen een belangrijke rol vervulden komen aan bod.

 

Voorzitter van het Jordaanmuseum, Mieke Krijger, maakte een montage van één van de geïnterviewden: Tante Riek Volkers (1897-1993) vertelt.

Riek Volkers vertelt over de omstandigheden waarin zij opgroeide en over gebeurtenissen tijdens het aardappeloproer (1917) waarvan zij getuige was. Ze vertelt met een actuele urgentie en gevat, alsof ze praat over de dag van gisteren. Hoewel dit gezin geen beroep deed op de stedelijke armenzorg, leefde het herhaaldelijk over de rand van de hongernood.

Voor deze film werd aanvullend archiefonderzoek gedaan naar de leefomstandigheden, ziektegeschiedenissen, etc.  van het gezin waarin zij opgroeide. Ook is contact gezocht met mensen die een rol hebben gespeeld in haar leven, zoals haar huisarts en buurtbewoners.

De kleinzoon van Riek Volkers-Van der Hoek was bereid te vertellen over zijn herinneringen aan zijn grootmoeder aan de hand van foto’s uit het familiearchief.

 

De film werd getoond op 30 april 2023 in de Jordaan, tijdens een drukbezochte bijeenkomst met veel betrokken vragen.

HET AARDAPPELOPROER

12-06-1984 VARA

Digitale dragers:  1x WAV

Analoge dragers:  1x Magneetband

Programma, naar een idee van Mieke Krijger, over het aardappeloproer van 1917 en de vrouwenstrijd tijdens de Eerste Wereldoorlog in Amsterdam, dit was de periode van strijd van bourgeoisvrouwen voor kiesrecht en voor recht op arbeid, en de strijd van arbeidersvrouwen voor eten en betere arbeidsvoorwaarden. Met voorgelezen kranten berichten en persoonlijke herinneringen van Brecht van den Muijzenberg-Willemse (communiste) en de Amsterdamse echtparen Gortzak en Huyben, die toen in de Jordaan en op de Eilanden woonden. Hun ouders waren direct bij acties betrokken.

 

Amsterdam 1917 Het aardappeloproer. Potato revolt.

West-Papua

De interviews zijn afgenomen in het kader van verschillende filmprojecten. Roy Villevoye is beeldend kunstenaar en filmmaker en komt in West-Papua sinds de jaren 1990. Zijn focus ligt op de Asmat in het Zuidwesten van Papua. Hij is geïnteresseerd in persoonlijke verhalen van, en de (historische) relaties tussen verschillende groepen: Nederlanders, Indonesiërs en Papua’s. De interviews zijn gebruikt in verschillende films (deels samen met Jan Dietvorst) waaronder Geef me zeep. Geef me een handdoek en The new dress waarin missionarissen aan het woord komen, de film Evidence, And the Trumpet Shall Sound, Owner of the voyage en Propeller.

De interviews gaan in op gebeurtenissen en ervaringen in de jaren 1945 – 2017.
Er wordt voornamelijk over West-Papua, Asmat, Merauke, Nederland en Indonesië gesproken. Thema’s zijn o.a. Tweede Wereldoorlog, Indonesische bezetting, koloniale tijd, missionarissen, vliegtuigcrash.

 

Nederlands-Indië veteranen

Doede Bruinsma (1926) groeide op in het Groningse Harpel. Hij had zich in 1946 vrijwillig aangemeld bij het leger omdat hij de dienstplicht aan zag komen. Bruinsma vertrok in november 1947 met het troepentransportschip de Groote Beer naar Indië. Hij was werkzaam als sergeant majoor administrateur in Sanga-Sanga, het olieboorterrein op Borneo, en later in Wanaredja op Midden-Java. Bruinsma keerde in januari 1950 terug naar Nederland.
Nadat het debat over het conflict tussen Nederland en Indonesië in 2012 weer in alle hevigheid oplaaide heeft OVCG in samenwerking met het Gronings AudioVisueel Archief (GAVA) een Oral History-project gemaakt. Met dit project wordt er aandacht geschonken aan de belevenissen van drie Groninger Indië-veteranen. Hiermee tracht OVCG mensen een beter inzicht te geven in het conflict tussen Nederland en Indonesië vanuit de optiek van Indië-veteranen. De onderstaande film was het resultaat, waarin drie veteranen, waaronder Doede Bruinsma, het verhaal vertellen over hun tijd in Indië.

 

De interviews zijn afgenomen door Oorlogs- en verzetscentrum Groningen. De interviews gaan over de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog en de rol van de geïnterviewden hierin. De drie interviews zijn verwerkt in een montage van 30 minuten.
De interviews gaan in op gebeurtenissen en ervaringen in de jaren 1946 – 1949.
Er wordt voornamelijk over Nederland, Groningen en Indonesië gesproken. Thema’s zijn o.a. Tweede Wereldoorlog, Indonesische revolutie, verwachtingen, dienstplicht, oorlogsvrijwilligers, aanpassingsproblemen.

 

Jan Hummel, Doede Bruinsma en Anton Schurer vertellen in deze montage over hun periode in Nederlands Indië tussen 1946 en 1949. De montage is een uitsnede uit drie Oral History interviews, afgenomen door OVCG.

 

Oral History Ned. Indië veteranen OVCG from Groninger Archieven on Vimeo.

Oral History gesprekken met oud-BBers

 

 

Interviews met oud-BBers op Lunet 1
Nu de zorgen over oorlog in Europa groeien, klinkt de roep om een hedendaagse versie van de BB. Vier oud-BBers geven hun persoonlijke mening en delen graag hun ervaringen in een gesprek in de Nationale Commandobunker BB op Lunet 1 in Utrecht. En wat zij vinden van een BB 2.0

 

Met dank aan de geïnterviewden die hun persoonlijke verhalen delen:

  • Kees Walter, 84 jaar, bij de BB Utrecht vanaf eind jaren ‘50
  • Dick van Schouwen, 71 jaar, BB Rotterdam, van eind ’73 tot medio ‘75
  • Roger Unger, 91 jaar, BB Utrecht van ’62 tot ‘72
  • Cor Kaïm, 72 jaar, BB Rotterdam, van ’73 tot opheffing in ‘86

 

Gesprekken met oud-BBers:

Concept en interviews: Menno Heling (ifthenisnow, V6, Erfgoed Expert Team prov Utrecht)
Camera en editing: Willem Hoogenboom Contact: menno@ifthenisnow.nl

Met dank aan Gemeente Utrecht en Provincie Utrecht