Politiek oral history-project:
Nederland, Europa en het Verdrag van Maastricht

Wat gebeurde er achter de gesloten deuren in het Gouvernement op negen en tien december 1991? Welke regeringsleiders domineerden de Eurotop? Hoe kwamen de deals tot stand? Wie waren de winnaars, wie de verliezers? Dit zijn enkele van de vragen waar we antwoord op zoeken in ons politieke oral history-project.

We stellen die niet alleen aan de hoge heren en dames politici en diplomaten. Maar ook aan bankiers, economen, lobbyisten, journalisten en opiniemakers. We richten ons in de eerste plaats op de Nederlandse kant van het verhaal, maar laten ook relevante actoren uit de ons omringende landen – Duitsland, België, Luxemburg, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk – aan het woord.

Publieksproject oral history: Mestreech ’92

We verzamelen ook de verhalen van de ‘gewone’ Maastrichtenaren en Limburgers. Want alle herinneringen aan de Eurotop van 1991 en ondertekening van het verdrag in 1992, zijn cultureel erfgoed. Ook die van het grote publiek. Ze leren historici hoe een lokale gemeenschap inspeelde op een gebeurtenis van wereldbelang.

Was u tijdens de Eurotop chauffeur van regeringsleiders? Deed u mee aan de boerenprotesten? Speelde u als ondernemer of met uw vereniging in op deze bijzondere gebeurtenis? Heeft u misschien als ambtenaar meegewerkt aan de voorbereidingen? Neem dan contact met ons op. Dat kan via de website van Mestreech ’92. Bekijk de eerste anekdotes en deel ook uw verhaal!

The research project ‘(Re-)Tracing History. New Methodologies for Making the Past Tangible, Palpable and Negotiable’

Drie teams van onderzoekers aan de Universiteit Utrecht, de Erasmus Universiteit Rotterdam en de Radboud Universiteit Nijmegen zullen innovatieve methoden ontwikkelen die vergeten of genegeerde sporen uit het verleden tastbaar, voelbaar en bespreekbaar maken, om zo maatschappelijke spanningen weg te nemen en het publieke debat te verrijken. Dat doen ze in co-creatie met burgers en maatschappelijke partners, waarbij ze zich richten op oral histories (Erasmus Universiteit), dans en lichaamsbeleving (Radboud Universiteit), en interactieve technologieën (Universiteit Utrecht).

Het deelproject van Norah Karrouche en Arno van der Hoeven, ‘Stories in motion: oral history as sustainable data in urban settings’, heeft als doel methoden te ontwikkelen, analyseren en evalueren om oral histories toegankelijk te maken als duurzame bronnen voor burgers en een scala aan belanghebbenden in stedelijke omgevingen.

Projecten voor oral historiy worden meestal uitgevoerd in gemeenschappen die door traditionele archiefinstellingen over het hoofd kunnen worden gezien, en over onderwerpen die buiten het bereik van veel verzamelbeleid vallen. Deze oral histories worden na afloop van de projecten vaak niet op een duurzame manier bewaard of gecureerd.

Vanaf juni 2021 zullen Arno van der Hoeven en Norah Karrouche een model ontwikkelen voor het verzamelen en verrijken van oral history data, het toegankelijk maken van deze data via standaarden voor data-interoperabiliteit, en het hergebruiken van oral histories om kennis te genereren over maatschappelijke vraagstukken in stedelijke omgevingen. Zij zullen dit doen in samenwerking met verschillende (lokale) partners: Dona Daria, Stadsarchief Rotterdam, DIG IT UP, CLARIAH en Geschiedenislab.

_{[dit artikel is een machinevertaling van een gedeelte van het originele artikel op de website van Erasmus School of History, Culture and Communication]}

Binnen het onderzoeksprogramma Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950 richt het project Getuigen & Tijdgenoten zich op het verzamelen van de ervaringen van betrokkenen in Nederland, Indonesië en andere landen. Het project Getuigen & Tijdgenoten wil een brug slaan tussen de mensen die de periode tussen 1945 en 1950 in Indonesië meemaakten en de onderzoekers.

Narrated (In)justice is een onderzoeksproject (2014-2016) van historica Nicole L. Immler dat in beeld brengt hoe historisch onrecht in toenemende mate door middel van financiële compensatie claims publieke aandacht vraagt. Wereldwijd zijn de laatste jaren compensatiebetalingen voor slachtoffers een belangrijk onderdeel geworden van ‘erkenning’. In Nederland hebben de recente betalingen aan Joods-Nederlandse slachtoffers een rol gespeeld in de claims van slachtoffers van de dekolonisatieoorlog in Indonesië (de zogenaamde Rawagede casus) en zijn ook referentiepunt in de claims van nazaten van voormalige tot slaaf gemaakten uit de voormalige koloniën Suriname en de Nederlands Antillen.

Op basis van drie Nederlandse casussen – met betrekking tot de Holocaust, kolonialisme en slavernij – laat het project zien hoe de ervaring van onrecht in families over de generaties doorverteld wordt, wat de motivatie achter compensatie claims is, en wat de perceptie en de betekenis van zulke maatregelen is. De vraag is of dergelijke compensatie ook voldoet aan de verwachtingen die mensen ervan hebben.

Het onderzoek Narrated (In)Justice is mogelijk gemaakt door een Marie Curie Fellowship in het 7th European Community Framework Program, uitgevoerd binnen het onderzoeksprogramma ‘Understanding the Age of Transitional Justice: Narratives in Historical Perspective’ van het NIOD Instituut voor Oorlog, Holocaust en Genocide Studies.

Immler, dr. N.L. (NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies) (2017): Thematische collectie: Narrated injustice. DANS.

https://doi.org/10.17026/dans-ze8-yg84

Handelingsonbekwaam hield onder andere in dat je als vrouw vanaf je ja-woord geen bankrekening kon openen, geen hypotheek of verzekering kon afsluiten, en dat je alleen een arbeidscontract kon afsluiten met formele toestemming van je man. Je loon droeg je technisch gezien ook af aan je man, want hij was de baas over de gemeenschap van goederen waarin je toen standaard trouwde.

Bij een scheiding – zeer ongebruikelijk – gingen de kinderen automatisch naar de man. In de jaren vijftig trouwde gemiddeld 95% van de vrouwen, en werd daarmee dus ‘handelingsonbekwaam’. Deze generatie, het zijn de 80-plussers van nu.

Dit project heeft als doel het verzamelen van zo veel mogelijk ervaringen uit eerste hand, die iets vertellen over de ervaringen met en consequenties van wettelijke handelingsonbekwaamheid van Nederlandse vrouwen vóór 1956.

De interviews zullen nauwkeurig worden geregistreerd in een dataset, en vervolgens worden verwerkt in een breed toegankelijke publicatie waarin de geschiedenis van handelingsonbekwaamheid, en de afschaffing ervan, in kaart gebracht worden, alsook breder wordt gereflecteerd op de rol van deze geschiedenis in de arbeidspositie van de vrouw in het heden.

De dataset zal bovendien gedoneerd worden aan Atria, kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis te Amsterdam, zodat deze ook kan dienen als bronmateriaal voor ander, toekomstig onderzoek.

handelingsonbekwaam.nl

Kunstwerken in museumcollecties worden beheerd en gevormd door institutioneel beleid en persoonlijke opvattingen. Oral History methodologie kan helpen om dit sociaal-cultureel perspectief te onderzoeken.

De instrumenten om dit in het conserveringsonderzoek te vergemakkelijken blijven echter nog achter. Het project ‘Artwork Biographies and Institutional Memory’ (Art_Bios_In_Me) is opgezet langs twee onderzoekslijnen die dit probleem aanpakken. De ene verkent obstakels en valkuilen bij het archiveren en ontsluiten van interviews om de museale workflow te verbeteren, terwijl de andere technologische vooruitgang stimuleert bij het transcriberen en ontsluiten van dit unieke bronmateriaal, waarbij het materiaal wordt klaargemaakt voor digitaal geesteswetenschappelijk onderzoek.

Het Kröller-Müller Museum (KMM) en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) zullen casestudiemateriaal leveren om de deponeringsinfrastructuur te beoordelen met Data Archiving and Networked Services (DANS), en een haalbaarheidsstudie uitvoeren om Automatic Speech Recognition (ASR) aan te passen op het gebied van conservering met de Foundation for Open Speech Technology (FOST). Alleen met tijdgestempelde transcripten worden interviews doorzoekbaar – wat mogelijkheden biedt voor text-mining, kruisverwijzingen en andere toepassingen van kunstmatige intelligentie (AI). De beoogde methodologische en technologische vooruitgang in het gebruik van Oral History methodologie in conserveringsonderzoek zal van groot voordeel zijn voor technische kunstgeschiedenis, objectdiagnose, conserveringsbesluitvorming en analyse van cultureel erfgoed in het algemeen.

nicas-research.nl/projects/artwork-biographies-and-institutional-memory

Interviews in Conservation Research is een groeiende collectie interviews voor onderzoek en besluitvorming over behoud, conservering en restauratie, gebruik en presentatie van kunstwerken en cultureel erfgoed. Het betreft interviews met kunstenaars en kunstenaarsassistenten, maar ook met restauratoren en curatoren. De thematische collectie is doorlopend en onderdeel van het Interviews in Conservation Initiative. Toevoegingen zijn welkom zodat een ​​rijke collectie van uniek bronmateriaal opbouwt die kruisverwijzingen mogelijk maakt en een uniek beeld geeft van het leven achter de schermen van kunstwerken en cultureel erfgoed in Nederland.

https://easy.dans.knaw.nl/ui/datasets/id/easy-dataset:178313